Özet:
Bu araştırma kişilik özellikleri ve öz anlayışın evlilikte kişiler arası bilinçli
farkındalığı ne derece yordadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın bağımlı değişkeni evlilikte kişiler arası bilinçli farkındalık, bağımsız
değişkenleri kişilik özellikleri ve öz anlayıştır. Araştırma kapsamında evli bireylerin
evlilikte kişiler arası bilinçli farkındalıklarının, cinsiyet, yaş, evlenme yaşı, evlilik
süresi, çocuk sayısı ve ebeveyn tutumu değişkenleri açısından anlamlı derecede
farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Araştırmanın katılımcı grubu en az
ortaöğretim mezunu, en az bir yıldır evli bireylerden oluşmaktadır. Araştırmaya,
260’ı (%52,1) kadın ve 239’u (%47,9) erkek olmak üzere toplam 499 evli birey
katılmıştır. Araştırma genel tarama modellerinden, ilişkisel tarama modeli ile
gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak evli bireylerin demografik bilgilerine
ulaşmak amacıyla “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Ayrıca “Evlilikte Bilinçli
Farkındalık Ölçeği”, “Öz-Anlayış Ölçeği” ve “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi”
kullanılmıştır. Kişilik özellikleri ve öz anlayışın evlilikte kişiler arası bilinçli
farkındalığı ne derece yordadığını belirlemek amacıyla çoklu regresyon analizi
yapılmıştır. Analiz sonucunda kişilik özellikleri ve öz anlayışın evlilikte kişilerarası
bilinçli farkındalığı anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür (R=0.504; R2=0.254;
F=25.754; p<.001). evli bireylerin evlilikte kişiler arası bilinçli farkındalıklarının,
cinsiyet, yaş, evlenme yaşı, evlilik süresi, çocuk sayısı ve ebeveyn tutumu
değişkenleri açısından anlamlı derecede farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek
amacıyla bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA)
kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda evlilikte kişiler arası bilinçli farkındalık ile
cinsiyet, yaş, evlenme yaşı, evlilik süresi ve çocuk sayısı değişkenlerine göre anlamlı
bir farklılık bulunmamıştır. Sadece ebeveyn tutumu değişkeni açısından anlamlı bir
fark bulunmuştur. Ebeveyn tutumu demokratik ve ilgili olan grubun evlilikte
kişiler arası bilinçli farkındalık puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür.