Özet:
Nanopartiküller; boyut olarak hücresel alıma imkan vermeleri, kolay optimize edilebilir
olmaları, salım profillerinin kontrol edilebilirliği gibi eşsiz avantajlar sebebiyle ilaç salım
sistemlerinde sıklıkla tercih edilmektedir. Doğal polimerlerin, optimizasyon zorlukları
nedeniyle yaygın şekilde kullanılamaması, bu alanda sentetik polimerleri daha fazla
tercih edilir kılmıştır. Bu çalışmada da sentetik polimerlerden PLGA ve PLA; yüksek
biyolojik absorbsiyon kapasitesi, biyouyumluluk, biyobozunurluk, toksik olmama, sürekli
ilaç salımına olanak verme ve FDA tarafından onaylanmış polimerler olma gibi önemli
avantajları sebebiyle ilaç salım sistemleri olarak belirlenmiştir. Bupropion HCl, sigara
bırakma tedavisinde etkin şekilde kullanılan ve etki mekanizması sinir sistemi olan bir
dopamin/nöradrenalin geri alım inhibitörüdür. Mevcut ajanlara kıyasla güvenlik ve
tolere edilebilirlik avantajları sunan Bupropion HCl çeşitli sinir sistemi hastalıklarının
tedavisinde de etki göstermiş bir antidepresan olmakla birlikte günümüzde sigara
bırakma tedavisine yönelik kullanılmaktadır. Bu tez çalışmasında istenen özelliklerde
üretilen PLGA ve PLA nanopartiküllerine bupropion HCl yüklemesi yapılmıştır.
Nanopartiküllerin karakterizasyonu Zeta-Sizer, FT-IR, UV-Vis ve SEM analizleri ile
gerçekleştirilmiştir. Bupropion HCl yüklü nanopartiküllerin salım çalışmaları PBS
xvi
tamponunda kümülatif salım tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İlaç yükleme
verimleri ve salım değerleri UV-Vis spektroskopisi ile tayin edilmiştir.
Yapılan çalışmalar sonucunda ilaç salımının PLGA nanopartiküllerinden 12. günde, aynı
miktarda etken madde (5 mg) yüklü PLA nanopartiküllerinden ise 15. günde %100 e
ulaştığı görülmüştür. Her iki polimerik nanopartikülün de ilaç taşıyıcısı olarak
kullanımının; kandaki etken madde düzeyini kontrol altında tutarak ilaç alım sıklığını
azaltacağı ve bu sayede hasta konforunu artıracağı öngörülmektedir. Hem PLGA hem de
PLA nanopartiküllerinin birçok antidepresan ilaç için uzun süreli ve kontrollü salımda bir
model olabileceği düşünülmektedir.
