Özet:
Kentlerin bozuma uğrayan yaşam çevrelerinin olumsuz koşullarının bütüncül yaklaşımlarla iyileştirilmesine yönelik eylemlerin tamamı kentsel dönüşüm olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde 1999 depremi sonrası riskli alanların dönüşümünün gündeme gelmesiyle hızlanan kentsel dönüşüm faaliyetleri, etki alanı oldukça geniş ve çok boyutlu bir süreci tariflemektedir. Yapılan doktora çalışmasında kentsel dönüşümlerde yaşanan süreç ile fizik-mekan değişimi arasında bir dizi ilişkiler ağı kurulması hedeflenmektedir. Araştırmanın yapılması için tartışmalı bir sürecin irdelenmesi amacıyla Kayseri Sahabiye Mahallesi Kentsel Dönüşüm örneği seçilmiştir. Yapılan çalışmada teorik analiz ile saha araştırması birleştirilerek model önerisi oluşturulmuştur. Araştırmada Türkiye'den seçilen örneklerle yapılan teorik analiz ve literatür taramasından elde edilen çıkarımlar doğrultusunda parametreler belirlenerek bu ölçütlerle saha incelemesi yapılmıştır. Buna göre saha araştırması fiziksel değişimin mekânsal, sosyal, ekonomik ve çevresel boyut etkileri bağlamında irdelenmiştir. Dönüşümün süreç işleyişi ise karar verme, tasarım, uygulama ve kullanım olmak üzere 4 aşamada şekillendirilmiştir. Sürecin bu aşamaları incelenirken aktörlerin katılımı, uygulama ve uzlaşma yöntemi, yasal ve yönetsel boyutu ile ele alınmıştır. Alan çalışmasında anket yöntemiyle elde edilen bulgularla dönüşümün fiziksel etkilerinin ve süreç işleyişinin yarattığı etkiler çakıştırılarak sürecin şekillendirdiği fiziksel etki mekanizması ortaya konulmuştur. Çalışmanın sonunda, bu etki mekanizmasının yarattığı olumsuz durumların ortadan kaldırılması için yapılması gereken bir dizi çözüm önerisi ve gelecekte yapılabilecek önermeler sunulmuştur. Böylece kentsel dönüşümlerin süreç irdelemesinden elde edilen çözüm odaklı sonuçlar ile başından sonuna kadar sürecin şekillendirdiği dönüşümün çok boyutlu etkisinin ortaya konulması ve buna bağlı hedef ve stratejilerin yönetilmesine imkan sağlayacak akademik argüman oluşturulmuştur.
