Konutta esneklik kavramının kullanıcı tercihleri bağlamında değerlendirilmesi

Abstract

Esnek konut, kullanıcıların zamanla değişen ihtiyacına ve isteklerine göre uyarlanabilen konuttur. Günümüzde genellikle tek tip tasarlanan ve farklı kullanıcı taleplerini karşılamayan konutların kullanım zorluklarına bağlı olarak tercih edilmemesi, içinde yaşamaya başladıktan sonra kimi zaman kullanıcılar tarafından terk edilmesi, atıl bir konut stoğunun oluşmasına yol açarken ekonomiye zarar vermekte ve konut talebini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmada esnek konutların, farklı işlevlerin aynı mekânda gerçekleşmesini sağlayan, dönüşebilir kapasitesinden dolayı, kullanıcıların değişen ihtiyaçlarına daha uygun olacağı öngörülmektedir. Dolayısıyla çalışmanın temel amacı kullanıcıların konut esnekliğine olan bakış açısını öğrenmektir. Esnek konutların kullanıcılar tarafından tercih edilme durumunu ve tercih edilme nedenlerini anlamak bu çalışmanın önemli diğer hedefleridir. Bu bağlamda, tezde, katılımcıların cinsiyet ve eğitim durumu açısından farklılıklarının esnek konut tercihleri üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Bunun için 70 katılımcının düzenlenen esnek konut kartlarını sınıflamaları ve bu sınıflara isim ya da puan vermeleri istenmekte ve bu şekilde düzenlenen çoklu sınıflama tekniği farklı şekillerde kullanılmaktadır. Sonuçta katılımcılar, esneklik ile ilişkili konutları tanımlarken en çok konutun; boyutsal özelliklerine, uyandırdığı etkisine ve esnek kullanım özelliklerine değinmişlerdir. Esnek konutların tercih durumunda, ferah-geniş-hoş olarak tanımlanan açık planlı mekânların, dönüşebilir tefriş elemanı ile sağlanan ve basık-dar-sıkıcı olarak tanımlanan esnek mekâna kıyasla daha çok tercih edildiği görülmektedir. Çalışmada sonuçlar cinsiyet ve eğitim durumu farklılıklarına göre yorumlanmıştır.