Abstract:
Yakın mesafe elektrikli ulaşım sistemlerinde doğru akım motoru olarak en çok kullanılan Beri motorun, güç elektroniği tekniği ile yol alması, devir sayısı ayarı ve frenlenmesi incelenerek, modern yöntemdeki doğru akım kıyıcılı düzenin, klâsik yöntemdeki dirençli düzene göre üstünlükleri ortaya konmuştur. Bir adet komutasyon devresi kullanarak, doğru akım seri motorun alan zayıflatılmasının kon trol edilebildiği tam devre şeması verilmiştir. Gelişen güç elektroniği ile daha cazip hale gelen üç fazlı sincap kafesli asenkron motorun tahrik motoru olarak kontrolunda kullanılan, doğrudan beslenen darbe genişlik modülasyonlu eviricili düzenle, doğru akım kıyıcılı faz sıralı eviricili düzen ayrı ayrı incelenmiş ve bu iki düzenin karşılaştırması yapılarak, fayda ve sakıncaları ortaya konmuştur. Elektrikli ulaşım sistemlerinde taşıtı tahrik edecek motorun, doğru akım seri motor mu, yoksa üç fazlı sincap kafesli asenkron motor mu olsun sorusuna cevap olmak üzere, ayni anma gücündeki doğru akım motorları ile sincap kafesli asenkron motorların karekteristikleri, kona trüksiyonları ve bakım gereksinimleri yönünden karşılaştırılması yapılmış ve sonra da modern kontrol yöntemlerinin kullanıldığı asenkron motorlu eviricili düzenle, doğru akım kıyıcılı seri motorlu düzen karşılaştırılmıştır. Son bölümde, modern kontrol yöntemlerinde kullanılan tristörlü düzenlerin genel olarak yaptığı olumsuz etkiler açıklanarak bunlara karşı alınması gereken önlemler tartışılmıştır.
