Özet:
Kar ve maliyet optimizasyonu, işletmelerin yönetilebilmesi ve devamlılığı için en temel hedef olmayı sürüdürmektedir. Bu nedenle işletmelerin mevcut yapılarını incelemeleri ve sürekli değişen iş dinamiklerine uyumlu hale getirmeleri gerekmektedir. Bu çalışmada, bilişim firmalarının organizasyon yapılarındaki birimlerden birinin faaliyetleri incelenmiştir. Ele alınan problemlerin analizinde Düşünen Süreçlerden faydalanılmıştır. Düşünen Süreçler, Kısıtlar Teorisinin süreç analizinde kullanılan, problemin ortaya çıkarılmasına ve kök nedenlerine inilmesine imkân veren bir yöntemdir.Analizi yapılan süreçler ve ele alınan problemler, gerçek bilişim firmalarının güncel problemleri olması itibariyle, bilimsel yöntemlerin, firmaların problemlerinin çözümünde nasıl ele alınabilineceğini gösteren nitelikte bir çalışma olmuştur.Firmaların göz önüne alması gereken maliyet kalemlerinden biri taşımacılık maliyetleridir. Taşıma faaliyetlerinde rotalama, ürünlerin dağıtımı ve geri toplanmasında ve hizmet sektöründe, müşteri lokasyonunda gerçekleştirilecek tamir ve bakım faaliyetleri açısından önem arz etmektedir. Bu konuların çözümü için literatürde geleneksel araç rotalama problemi geniş yer bulmuştur. Bu çalışmaların çoğunluğu statik durum ve verilere dayalı olarak gerçekleştirilmiş olsa da günümüzde iletişim sektöründeki teknolojik gelişmeler sonucunda dinamik verilere dayalı çözümler de üretilmiştir.Bu çalışmada, Kısıtlar Teorisi'nin (TP) Düşünen Süreçler (TP) yöntemi detaylı olarak açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, bir önceki bölümde detayları anlatılan Düşünen Süreçler'in (TP) çalışmada ele alınan problemlerin analizinde nasıl kullanıldığı gösterilmiştir. Dördüncü bölümde, araç rotalama probleminin statik ve dinamik yapıları tanıtılmış ve aralarındaki farklara değinilmiştir. Problemin çözümü için dinamik araç rotalama problemi (DVRP) kullanılmasının nedenleri irdelenmiştir. Araç rotalama probleminde ?dinamik? kavramının önemi ve bu problem tipinin özellikleri verilmiş, dinamik araç rotalama probleminin statik araç rotalama ile farkları belirtilmiştir. Beşinci bölümde, geleneksel araç rotalama problemi (VRP) konusunda yapılmış çalışmalar özetlenmiştir. Bu bölümde dinamik araç rotalama probleminin (DVRP) gelişimi ile geliştirilmiş algoritmalar konusunda bilgi verilmiştir. İncelenen çalışmalar, statik-dinamik yapıları bakımından ve problem çözümü için kullandıkları teknikler açısından ayrı ayrı gruplandırılmıştır. Altıncı bölümde geliştirilen sezgisel yöntemlerden birinde kullanılan Genetik Algoritma (GA) anlatılmıştır. Genetik Algoritmanın (GA) temel kavramları ve çalışma prensiplerine yer verilmiştir. Yedinci bölümde ele alınan problem için önerilen çözüm yaklaşımı anlatılmıştır. Sekizinci bölümde önerilen modelin çözümü için tasarlanmış üç sezgiselin sonuçları ve performansları verilmiştir. Geliştirilmiş üç sezgiselde de, zaman penceresi kısıtı ve önceliklendirme olguları göz önüne alınmıştır.
