Özet:
Bu tezin ilk bölümünde antihipertansif ilaç etken maddeleri olan nifedipin, nikardipin, nimodipin ve nitrendipin'in kimyasal, fiziksel, spektral ve farmakolojik özellikleri ile tayin yöntemlerinin bir dökümü yapıldı. Tezin ikinci bölümünde bu maddelerin indirekt atomik absorpsiyon spektrofotometrik tayin yönteminin optimum koşullan incelendi. Geliştirilen yöntem aromatik nitro grubu içeren ilaç maddesinin 0.05 N hidroklorik asitli ortamda, CO2 atmosferinde elementel kadmiyum ile geri soğutucu altmda kaynatılarak indirgenmesine ve açığa çıkan kadmiyum(II) iyonunun 228.8 nm'deki atomik absorbanslannın ölçümüne dayanmaktadır. Ölçülen absorbanslar ile 0.3-1.5 ug/mL nifedipin (0.290-1.460 ug/mL kadmiyum(II) iyonu), nikardipin (0.196-0.980 ug/mL kadmiyum(II) iyonu), nimodipin (0.242-1.209 ug/mL kadmiyum(II) iyonu) ve 0.2-1.4 u,g/mL nitrendipin (0.187-1.310 ug/mL kadmiyum(II) iyonu) konsantrasyonlan arasında ölçü eğrileri hazırlandı. Ölçü eğrilerinin doğru denklemleri regresyon analizi ile , Nifedipin A = 0.214 C + 0.012 r = 0.9999 Nikardipin A = 0.320 C + 0.013 r = 0.9999 Nimodipin A = 0.254 C + 0.001 r = 0.9996 Nitrendipin A = 0.254 C + 0.013 r = 0.9999 olarak hesaplandı. Atomik absorpsiyon spektrofotometrik yöntem, dört maddenin piyasada mevcut ilaç formülasyonlannda miktar tayinine uygulandı. İlaçlar, aromatik nitro grubunun indirgenmesiyle elde edilen amin grubunun diazolama-kenetlenme reaksiyonlarına dayanan görünür bölge spektrofotometrik yöntemle de analiz edildi. İki yöntemden elde edilen sonuçlar birbirleriyle t ve F testleri yönünden istatistik olarak kıyaslandı. İki yöntem arasında ortalamalar ve presizyon yönünden anlamlı bir fark olmadığı saptandı.
