Özet:
Türkiye piyasasında karter yağlarının yanında değişik viskozite değerlerinde Yağ Katkıları olarak tanımlanan ve büyük bir bölümü ithal olan katkı maddeleri motor yağlama yağına belirli oranlarda eklenmek suretiyle kullanılarak piyasada ticari olarak satılmaktadır. Aşınma ve sürtünmeleri önemli ölçüde azalttığı iddia edilen bu ürünlerin etkinliğinin belirlenmesi için laboratuar ortamında içten yanmalı motorda (Lombardini LA-250) performans deneyleri ve bu motoru dışarıdan özel bir düzenek ile tahrik edilmesi suretiyle sürtünmeyi önleme açısından herhangi bir değişikliğin olup olmadığını tespit etmek için deneysel çalışmalar yapılmıştır. Çalışmada üç farklı katkı maddesi A, B ve C şeklinde adlandırılmıştır.Deneysel çalışmada yağ sıcaklığı ve devir gibi parametreleri değiştirerek elde edilen güç, akım, gerilim gibi veriler göz önüne alınıp yağ katkılarının sürtünmeyi önleme üzerinde oluşturdukları olumlu veya olumsuz etkinlik motor yakıt ekonomisi açısından araştırılmıştır. Aynı zamanda motor performans deneyleri ile yağ katkılarının motorda moment, güç, yakıt sarfiyatı ve egzoz emisyonları açısından meydana getirdikleri değişiklikler de karşılaştırılmıştır. Deneyler sonrasında yağ analizi gerçekleştirilerek aşınma elementleri incelenmiştir.Dışarıdan tahrik deney sonuçlarında özellikle elektrik motorunun çektiği güç verileri incelendiğinde, güç eğrilerinin benzer seyir gösterdiği, performans deneylerinde elde edilen moment, güç, yakıt sarfiyatı ve egzoz emisyonları ortalama değerlerinin benzer sonuçlar gösterdiği, dolayısı ile genel olarak yağ kuvvetlendiricilerinin sürtünmenin azaltılması, aşınmanın önlenmesi ve yakıt sarfiyatının düşürülmesi üzerinde pozitif etkilerinin bulunmadığı gözlemlenmiştir. C katkılı yağ ile yapılan dışarıdan tahrikli uzun süreli deneyler sonucunda da elektrik motorunun çektiği güç yönünden pozitif sonuç gözlemlenmemiştir. Aynı zamanda bu katkı ile yapılan performans deneyleri sonrasında efektif güç ve özgül yakıt sarfiyatı yönünden de olumlu sonuç elde edilmemiştir.Deney sonuçlarında ticari yağ katkı maddelerinin gerek sürtünmeyi ve yakıt sarfiyatını azaltma, gerekse motor gücünü arttırma yönünden üretici firmaların iddia ettiği değerlerde gerçekleşmediği belirlenmiştir.