Özet:
CAD/CAM uygulamalarının temelini oluşturan geometrik yüzey modelleme, üç boyutlu bir nesnenin bilgisayar ortamında tanımlanmasıdır. Yüzey modellemeye yönelik olarak, parametrik yüzeyler, poligonal yüzeyler, Z-map gibi birçok yöntem geliştirilmiştir. Her yöntem çeşitli uygulama alanlarına yönelik avantaj ve dezavantajlar içermektedir. Son yıllarda takım yolu hesaplamasında, çeşitli avantajları nedeniyle parametrik olmayan yüzey tanımlamalarının kullanımı artmıştır. Modellerin karmaşıklaşması, özellikle parametrik olmayan yüzey verilerinin çok büyümesine neden olmakta ve yüzey verilerinin azaltılması ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Yüzey verilerinin azaltılması, modelin, yapısının korunarak, belirli bir tolerans dâhilinde daha az veri ile tanımlanmasıdır. Yüzey modellerin basitleştirilmesine yönelik verimli ve hızlı bir yöntem CAD/CAM uygulamalarında önemli avantajlar sağlayacaktır.Yüzey verilerinin azaltılması için, tekil değerlere ayrıştırma yöntemine dayalı, takım yolu hesabını da göz önüne alan bir yöntem geliştirilmiş ve sonuçları irdelenmiştir. Tekil değerlere ayrıştırma yönteminin, düzensiz noktalar veya düzenli ağ noktalarından oluşan modeller üzerine uygulaması yapılmıştır. Düzensiz noktalarından oluşan, poligonal yüzey modeller ile tersine mühendislik verilerinin matris formunda tanımlanmasını sağlayan yeni bir yaklaşım olan XY'ye bağlı Z-map yöntemi geliştirilmiştir. Geometrik modellemede alternatif bir yaklaşım olarak kullanılabilecek XY'ye bağlı Z-map yöntemi, bilinen Z-map yöntemini iyileştirmektedir.Tekil değerlere ayrıştırma işlemi, 3 boyutta incelenen problemin 2 boyutta incelenebilmesini sağlamaktadır. Bunun sonucunda problem basitleşerek, verimli ve hızlı bir veri azaltma işlemi yapılabilmektedir. Veri azaltma işlemi, takım yolu hesabında kullanılacak parametreler göz önünde bulundurularak yapılmaktadır. Bunun sonucunda, takım yolu hesabının hızlanması ve işlemede hedeflenen özelliklerden uzaklaşılmadan veri azaltılması mümkün olmaktadır. Matlab ortamında program geliştirilerek yöntemin uygulamaları yapılmıştır. Yöntem, yapılan uygulamalar ile test edilmiş ve elde edilen sonuçlar, yaygın kullanılan ticari CAM yazılımlarından birinin sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Bilinen veri azaltma yöntemlerinin sonuçları ile bu çalışmada elde edilen sonuçların karşılaştırılması için literatürde bulunan bir yazılım kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, yöntemin hızlı ve verimli bir şekilde yüzey verilerini azaltabildiğini fakat etkinliğinin yüzey formuna bağlı olduğunu göstermiştir. Diğer veri azaltma yöntemleri ile kıyaslandığında kaba işlemeye yönelik uygulamalarda daha başarılı sonuçlar alınabildiği görülmüştür.
