Özet:
Postmodern dönemde piyasaların yapısını belirleyen temel karakteristiklerden biri, üretim ve tüketim örüntülerinde yaşanan çeşitliliktir. Üretim ve tüketim örüntülerindeki çeşitliliğin, postmodern konut piyasasına nasıl yansıdığı bu çalışmanın temel problemini oluşturmaktadır. Bu problem, postmodern konut piyasasına özgü ürünler olan kapalı yerleşmeler üzerinden tartışılmaktadır. Bu anlamda kapalı yerleşmelerin nasıl bir çeşitlilik gösterdiği sorusuna yanıt aranmakta ve kapalı yerleşmelere ilişkin bir tipolojinin oluşturulması hedeflenmektedir.Kapalı yerleşmelerin nasıl bir çeşitlilik gösterdiğini sorgulamak ve tipolojik sonuçlar elde etmek amacıyla İstanbul kentinde inşa edilmiş 98 kapalı yerleşme üzerinde bir alan çalışması yapılmıştır. Alan çalışmasında Bourdieu'nun öncülüğünü yaptığı ?ilişkisel yaklaşım?a bağlı olarak Lebart tarafından geliştirilen ?ilişkisel katmanlaştıma modeli?nden yararlanılmıştır. İlişkisel katmanlaştırma modeli, değişkenler arasındaki anlamlı ilişkilerin, benzerlik ve karşıtların ortaya çıkarılmasına, bununla birlikte benzerliklerin sınıflandırılmasına, karşıtlıkların ise ayrıştırılmasına olanak sağlamaktadır. Dolayısıyla ilişkisel katmanlaştırma, a priori bir sınıflandırma yapmak yerine benzerlik ve karşıtları keşfederek ilişkisel çözümlemeye dayalı bir tipoloji geliştirme olanağı sunmaktadır.Analiz sonuçlarının sunumunda, Bertin tarafından geliştirilen grafik yönteminden yararlanılmıştır. Bu yöntem kapalı yerleşmelerin nitel ve nicel özellikleri arasındaki benzerliklerin ve farklıkların ölçeğe bağlı okunmasına imkan sağlamaktadır.Kapalı yerleşmelerin nasıl bir çeşitlilik gösterdiğinin belirlenmesi, postmodern konut piyasasında üretim ve tüketim örüntülerininde yaşanan dönüşümü de anlamlandıracaktır.