Özet:
İstanbul Adaları doğal çevre zenginliklerinin yanı sıra, genel olarak 19.yy.'ın 2. yarısı ile 20.yy.'ın başlarında yapılmış binalardan oluşan özgün bir yapay çevreye sahiptirler. Günümüzde, yaşanan demografik, ekonomik ve fiziksel sorunlardan dolayı, gerek doğal çevre zenginlikleri, gerekse özgün mimari oluşumlar, bir bir zarar görerek yok olmaktadırlar. Bu tezin amacı, Adalar'daki özgün fiziksel çevre (doğal çevre zenginlikleri, özgün yerleşim dokusu, mimari özellikler) oluşumlarının korunması ve değerlendirilmesi için izlenilmesi gereken yöntemin belirlenmesidir. Bu doğrultuda yapılan çalışmada: 1. Bölüm olan Girişte, sorun ortaya konmuş, tezin amacı, kapsamı ve kullanılan yöntem belirtilmiştir. 2. Bölümde, var olan literatür bilgileri taranarak Adalar'ın genel olarak coğrafya, tarihçe, demografik yapı ve ulaşım olanakları belirtilmiştir. 3. Bölümde meskun olan İstanbul Adalar' inin her birinin tarihsel süreç içinde sosyal gelişimi ile fiziksel gelişimi, paralel olarak ele alınıp incelenerek, günümüzde Adalar' m karakterini belirleyen özgün yerleşim dokusunun oluşumuna etki eden sosyal, ekonomik ve fiziksel koşullar ortaya konmuştur. 4. Bölümde İstanbul Adalar'mda fiziksel çevrenin analizi yapılarak, doğal çevre zenginlikleri ile yapay çevre incelenmiştir. Doğal çevrede, mevcut çam ormanları, kıyılar ve yeşil alanlar ile buradaki özgün doğal çevre zenginlikleri ele alınmıştır. Yapay çevrede ise, özgün yerleşim dokusu ile bunu oluşturan sokaklar, meydanlar ve buradaki tarihi belge niteliği taşıyan binaların dış cephe yüzeyleri analiz edilmiştir. Özgün yerleşim dokusunu oluşturan sokak ve meydanlar, siluet perspektif, vaziyet planı ve kesitlerle tespit edilmişlerdir. Çalışmada incelenen tarihi binalar ise oluşturulan envanterde, ayrıntılı perspektif, cephe görünüşü ve vaziyet planı ile kaydedilmişlerdir. 5. Bölümde İstanbul Adalar'ının sosyal ve fiziksel gelişiminde yaşanan sorunlar, kaynaklarına inilerek ayrıntılı olarak ele alınmışlardır. Sonuç ve Öneriler Bölümünde ise tezin amacı doğrultusunda varılan sonuç ve öneriler yer almaktadır.