Özet:
Yaşanılan en önemli fiziki çevre olan konut, sadece yaşamın geçtiği mekan parçası değil, maddi ve manevi birçok kültürel değerlerin de aynasıdır. Bu tanıma verilecek örneklerden biri olan Anadolu-Türk Konutları, çeşitli yörelerde farklılıklar gösteren halk kültürünün maddesel çevresini oluşturmaktadır. Konusu halk kültürü olan halkbilimi(folklor) bağlanımda, Anadolu-Türk Konutlarında, mekansal oluşuma yönelik çalışma, 7 bölümden oluşmaktadır. Tezin ilk bölümünde, böyle bir çalışmanın yapılma nedenleri açıklanarak, amaç ve önemi hakkında bilgiler verilmiş, çalışmanın yöntemi tanımlanmıştır. Bölüm 2 'de halkbilimine dayalı genel bilgilere değinilmiş, konut mimarisi ve mekansal oluşum ile ilişkisi kurulmuştur. Konut oluşumu açıklanırken tarihsel süreç ile ele alınmalıdır. Tarihsel süreç içinde konutların oluşumunu etkileyen faktörlerin belirlenerek, Anadolu-Türk evleri arasındaki farklılıkların ortaya konması halkbilim öğelerinin doğru tespitine bağlıdır. Tarihten gelen deneyim ve birikimler sonucunda kültür eiMeşiminin ortaya çıkardığı boyutlar Bölüm 3'te incelenmiştir. Bölüm 4'te konutta mekansal oluşumu etkileyen faktörler folklor kapsamında ele alınmış, Dünyadan ve Türkiye'den örneklerle konu pekiştirilmiştir. Bölüm 5, araştırmanın kavram ve alan çalışmasına yönelik sistemini içermektedir. Araştırmaya ait ilke ve yöntemler bu bölümde detaylandınlmıştır. Halkbilimi bağlanımda konutun oluşumu, farklı bölgelerde yapılacak örnekleme çeşitliliğine bağlıdır. Bu amaçla yapılan alan çalışması 6. Bölümün konusunu oluşturmaktadır. Bölüm 4'te belirtilen hipotezler bu bölümde değerlendirilmiştir. Yapılan anket, ölçme, gözlem ve değerlendirmelerle Türkiye'nin 7 ilindeki geleneksel konutlarda belli bir kültürün çevresel olanakları, kendi ihtiyaçları doğrultusunda nasıl kullandığım ve toplumun konutunu kendi yaşam kültürü özellikleri açısından nasıl biçimlendirdiği araştırılmıştır. Bölüm 7 de, alan çalışmalarında elde edilen faktörlere göre kıyaslamalı bir değerlendirme yapılmış, sonuçta çalışmanın bütünü içinde Anadolu-Türk konutlarında mekansal oluşumu etkileyen faktörler belirlenmiştir. Bu belirleme sonucu konut tasarımında halkbilimine bağlı değerlendirmelerin önemi vurgulanmıştır.
