Özet:
Türkiye'de son 40-50 yıldır yaşanan hızlı kentleşmenin sonucu insanlar, çoğunlukla yaşadıkları doğal ve yapay çevrelerin sosyo-ekonomik ve fiziksel özellikleri gözönfinde bulundurulmaksızın oluşturulan konutlarda oturmaya yönlendirilmişlerdir. 70-80 yd öncesine kadar, Türk insanın yaşadığı Geleneksel Türk Evi'nin bir çok meziyetlerine yeni tasarımlarda pek de başvurulmamaya başlanmıştır. Aile ve toplum yapısı incelenmeksizin tek tip konut planlan uygulaması hızla yaygınlaşmıştır. Bu varsayımlarla yola çıkarak, Geleneksel Türk Evinin özelliklerini, aile ve toplum yapısını ve bireyleri toplum yapan ana faktör "kültür"ün anlam, önem, özellik ve çeşitleri ile konutun gelişimi ve oluşumunu etkileyen faktörlerin neler olduğu bölümler altında incelenmiştir. Bu bağlamda, Birinci bölümde, konuya giriş yapılmakta, amacın insanlarla uyumlu, insanların beklentilerine, yaşam tarzlarına önem verilerek oluşturulacak konutlar üretilmesi olması gerektiği belirtilmektedir. Çalışmada Türk insanının ve ailesinin önem verdiği mahremiyet, kişisel alan, egemenlik sınırı, komşuluk gibi bazı ana faktörlerin ön plana çıkarıldığı vurgulanmaktadır. Ayrıca, tez konusunu ilgilendiren önceki çalışmaların önemli örneklerinden bazdarma değinilmekte, diğerlerine ise kaynaklar listesinde yer verilmektedir. İkinci bölümde, tez konusunun ana etkeni "kültür" ün literatürdeki tanımlamaları, çeşitli bakış açüarma göre sınıflamaları, bazı özellik ve ilkeleri, bileşenlerini oluşturan sosyo - psikolojik ve fiziksel faktörleri ele alınmakta ve detaylıca incelenmektedir. Kültürlerarası etkileşimin olumlu ve olumsuz yansımalarına da değinilmektedir. Üçüncü bölümde, kültür ve sosyal yapının konut ile ilişkisi ele almmakta ve konutun tarihsel gelişimi, Türkiye'deki konutun dünü ve bugünü dönemler halinde incelenmektedir. Daha sonra konut sorununun boyutu, kentleşme ve eski Türk yerleşimlerinin özelliklerine yer verilmektedir. X1UDördüncü bölümde, tez uygulaması için tanımlanmış bölge seçilen İzmit Merkez İlçe, Kocaeli ili sınırları içinde tarihsel gelişim, doğal ve yapay çevre özellikleri ve sosyo-ekonomik yapı özellikleri ile ele alınarak yeterince tanıtılması hedeflenmektedir. Geleneksel Türk evlerinin rölöveleri, eski kent yerleşim özellikleri bu bölümde yer almakta ve günümüz konut uygulamaları araştırmalarını da içermektedir. Beşinci bölümde, yöntemin belirlenmesi ve şema halinde sunumu, şemanm irdelenmesi, yöntem doğrultusunda uygulama çalışmasının aşamalarının belirlenmesi, mimar ve kullanıcılarla yapılan çalışmalar, bu çalışmanın aşamaları ve değerlendirmeler sonucu elde edilen bulgular bulunmaktadır. Sonuç ve öneriler bölümünde ise, kullanıcıya uygun konut tasarımı yapabilmek için gözönünde bulunması gereken faktörlerin çevresel ve kullanıcı verileri olduğu, bunları elde etmek ve tasarım sürecinde kullanmak gerekliliği belirtilmektedir. XIV
