Özet:
Bilgisayar mimari tasarım sürecinde çizim ve görselleştirme amacıyla kullanılmaktadır. Ancak 1990'lı yıllardan itibaren dijital tasarım ve üretim tekniklerine dayalı olarak gerçekleştirilen projeler bilgisayarın tasarım geliştirme amacıyla kullanılabileceğini göstermektedir. Tezin amacı bilgisayarın tasarım geliştirme amacıyla ne şekillerde kullanılabileceğiyle ilgili bir çerçeve çizmektir. Bilgisayarın tasarım ve üretim amaçlı kullanımları mimarlıkta değişimlere neden olmaktadır. Tezdeki üst hedef bilgisayara dayalı yeni temsil-tasarım ve üretim imkanlarının mimarlığa etkileriyle ilgili ipuçları yakalamaktır. Tez kapsamında, ilk olarak tez boyunca kullanılan temel terimler açıklanmaktadır, bu bölümde temsil, dijital tasarım teknolojileri, parametrik tasarım, türetici tasarım, yapay zeka, evrimsel sistemler, animasyon teknikleriyle tasarım, diyagram mimarlığı, performansa dayalı tasarım, bilgisayar destekli üretim gibi terimlerin açıklaması yer alır. Üçüncü bölümde tasarım ve temsil ilişkisi incelenmektedir. Bu bölüm kapsamında tasarım sürecindeki bilişsel yapı ve mimarlık tarihi boyunca temsil tekniklerinde yaşanan eşik değişimlerin mekan anlayışına olan etkileriyle ilgili araştırmalar yer alır. Bilgisayarın tasarım sürecindeki kullanımlarının incelendiği dördüncü bölümde bir alan çalışması yapılmıştır. Alan çalışması kapsamanda dijital tasarım ve üretim teknolojileriyle gerçekleştirilen projelerle ilgili analizler yer alır. Projelerin seçimi için dijital mimarlık konulu sergilere başvurulmuş ve seçim kriterleri belirlenmiştir. Seçilen on bir proje, tasarım sürecinde kullanılan teknikler ve teknolojiler, konsept, biçim, strüktür, malzeme ve müelliflerin büro profilleri gibi başlıklar altında incelenmiştir. Proje verileri karşılaştırma tablosu olarak isimlendirilen tabloda biraraya getirilen proje verileri tasarım sürecindeki ortak yönelimlerin saptanmasına yardımcı olmuştur. Alan çalışması sonucunda dijital tasarım teknikleriyle ilgili bir sınıflama yapılmış ve tasarım geliştirme sürecinde dijital teknolojilerin kullanımının mekan anlayışına etkileriyle ilgili sonuçlara varılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda tasarım sürecinde kullanılan dijital teknolojilerin sadece yeni temsil araçları olarak görülmemesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Dijital teknolojilerin kullanımı mimari temsil-tasarım-üretim süreçlerinde önemli değişimlere neden olmaktadır. Mimarlıkla ilgili kabul görmüş olan temsil, konsept, biçim, strüktür, bağlam gibi temel kavramlar yeniden sorgulanmakta ve mimar profili bilgi-ustalığına doğru değişim göstermektedir.
