Özet:
Kahire'nin 380 km güneyinde yer alan Asyut kenti, Mısır'daki tarihi yerlesim yerlerinin en eskilerinden biridir. Kentte birçok degerli kentsel kültür varlıkları bulunmaktadır. 1952 yılında Cumhuriyet kurulduktan sonra yasanan siyasi ve sosyal degisiklikler, bu kültürvarlıklarının bir bölümünün bırakılarak ihmal edilmesine ve çökmesine neden olmustur. Yine 1970'li yıllarda yasanan ekonomik açılım, kentte yer alan tarihi bölgelerin üzerindeki kalkınma baskılarını arttırmıs ve kentsel kültür varlıklarının bir bölümünün kaybolmasınasebep olmustur. Günümüzde, bölgeyi korumaya yönelik bir plan ve yöntemin gelistirilmemisve bu tarihi yapılara ait kapsamlı tespit ve tescil çalısmalarının ortaya konulmamıs olması,kentin kalan diger kentsel kültür varlıklarının da yok olmasına neden olacaktır. Genel olarak bu arastırma, Asyut kentinde bulunan kentsel kültür varlıklarının belgelenmesi, korunması ve rehabilitasyonu yönünde temel ilke ve yöntemlerin saptanmasına yönelik bir metot gelistirmeyi amaçlamaktadır.Bu arastırmanın amacına ulasabilmesi için, kente ait tarihi ve geleneksel kent dokusunun fiziki gelismeleri arastırılmıs, bu arastırmalara dayanarak tespit ve tescil için açık kriterler ortaya konulmus ve tescile deger korunması gereken tarihi alanların sınırları belirlenmistir. Tarihi alanlar üzerinde gerçeklestirilen saha çalısmalarından sonra korunması gereken tarihi yapılar tespit edilerek kente ait kentsel kültür varlıklarının katalogu ortaya konulmustur. Ayrıca genel olarak Mısır'da, özel olarak da Asyut kentinde bulunan kentsel kültür varlıklarının korunması için mevcut durum analizini yapılmıstır. Bununla kentteki geleneksel kent dokusunun ugradıgı degisiklikler ve bunların sebepleri belirlenmistir. Kentte bulunan tarihi yapıları koruma adına sarf edilen çabalar ve karsılasılan sorunlar ele alınmıstır. Yine arastırmada, Asyut kentinde bulunan tarihi bölgelerin rehabilitasyonunda kullanılması mümkün olan bazı temel kriterler gelistirilmis ve bu tarihi bölgelerin koruma ve rehabilitasyonu için öneriler sunulmustur. Anahtar kelimeler: