Özet:
Atık sahalarında fazla miktarlarda üretilen termik santral taban külleri, bertarafi konusunda, ülke ekonomisi ve çevre sağlığı açısından büyük bir sorun teşkil etmektedir. Bu malzemeyi yine atık olarak depolama yerine, sahip olduğu adsorblama ve permeabilite özellikleri arttırılarak depolama geçirimsiz tabaka malzemesi oluşturulması, bu çalışmanın asıl hedefini oluşturmaktadır. Bu kapsamda, yapılan deneysel çalışmalarda, bilinen en iyi bağlayıcı malzeme olan bentonit ve yine en iyi adsorbentlerden biri olan zeolitle, belirli oranda kanştmlmış, fakat taban külü ile zeolitin dane yapılan fiziksel yönden birbirine benzediği için, bir arada tutunabilme özelliğinin kaybolduğu gözlenmiştir. Bundan sonraki aşamalarda, Taban külü+Bentonit ve Zeolit+Bentonit ayrı ayrı karışımlar oluşturularak, öncelikle geçirgenlikleri en düşük permeabilite değerini verecek en optimum karışım oranlan tesbit edilmiş, daha sonra adsorblama kapasiteleri zamana karşı oluşabilecek değişimler gözlenerek, adsorbsiyon izotermi incelenmiştir. Sonuç olarak, şu ana kadar incelenen literatürde, özellikle taban külüne ait en düşük permeabilite değeri lxl0~5cm/sn. olduğu tesbit edilmiş ve yapılan bu tez çalışmaları ile daha da düşürülmüş, aynı zamanda taban külü,%30 oranla bentonitle kanştmldığmda 8, 1x1 0"8 cm/sn' lik bir geçirimsizlik değerine ulaşılmıştır. Yine %30 bentonit katkılı zeolit kanşımmda 1,2x1 0"7 cm/sn' lik permeabilite değerine ulaşılmıştır. Aynca, hem oluşturulmuş sentetik sıvılarla, hemde İstanbul Odayeri Düzenli Çöp Depolama Alanından getirilen çöp sızıntı suyu ile yapılan deneylerde, her iki malzemenin de adsorblama kapasitesinin oldukça yüksek olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan ağır metallerin gideriminde, özellikle taban külünün son derece etkili olduğu gözlenerek, bu oluşturulacak taban malzemelerinin aynı zamanda endüstriyel veya tehlikeli atık depolama alanlannda da kullanılabileceği belirlenmiştir.