Özet:
Bu çalışmada, ilk adım olarak mezofilik şartlarda çalışan bir anaerobik reaktörden aşı çamuru alınarak, yukanakışlı termofılik anaerobik (havasız) çamur yataklı reaktörlerin devreye alınma kademesi ve bu kademe esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar incelenmiştir. Reaktörlerin devreye alınma işlemi tamamlandıktan sonra ise termofılik şartlarda çalışan anaerobik reaktörde, proses verimi üzerinde etkili olan şok sıcaklık ve organik yüklemenin meydana getirdiği değişimler araştırılmıştır. Aynca, şok sıcaklık ve pH değişimlerinin asidojen bakterilerin ürettiği ve metan bakterilerinin besi maddesi olarak kullandığı uçucu yağ asitlerinin konsantrasyonlarım, dolayısıyla reaktör verimini ne şekilde etkilediği ve söz konusu maddeleri parçalayan bakterilerin ne kadar süre sonunda normal hale dönebildiği incelenmiştir. Laboratuvarda kurulan ve termofılik şartlarda çalışan 7.4 L.'lik iki reaktörde yapılan deneylerin sonucunda, reaktörlerin işletilmesi esnasında uçucu yağ asitlerinin artışından dolayı pH'nın 6.5'un altına düşmesi ile verimliliğin önemli ölçüde azaldığı ve reaktörün normal hale dönmesi için uzun bir süre gerektiği saptanmıştır. Sıcaklık şokların da ise 5-10°C lik ani değişimlerde uçucu yağ asidi konsantrasyonlarında önemli bir değişim olmamıştır. Fakat şok yükleme kaldırılıp reaktör eski şartlarına döndüğünde biyogaz miktarının arttığı görülmüştür. Ayrıca, organik yükleme şoku uygulamalarında belirli bir değere kadar stabilite korunurken, hidrolik şok yapılması durumunda çamur kaçışı ve stabilite bozukluğu meydana geldiği görülmüştür. Şok yükleme veya benzeri bir nedenle stabilitesi bozulan reaktörlerde beslemenin azaltılması veya kesilerek uçucu yağ asitlerinin konsantrasyonunda düşme kaydedilene kadar beklenmesi gerektiği de saptanmıştır.
