Özet:
Toplumların su ihtiyacı, gerek nüfus artışı ve gerekse kişisel tüketimin artması sonucu hızlı bir yükselme göstermektedir. Bu ihtiyaç artışını karşılamak üzere yeni tesislerin devreye girmesi yanında mevcut tesislerin, kaliteyi bozmadan veriminin arttırılması yoluna gidilmektedir. İşte bu safhada, çift yataklı sistemler, süzme periyodunu (iki yıkama arası) uzatarak filtre verimini arttırdıkları ve su kalitesini yükselttikleri için kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada ülkemizde, özellikle Malatya ve civarında bol miktarda bulunan kayısı çekirdeği kabuğunun (KÇK), içme suyu arıtımında bir kademe olan filtrasyon ünitesinde, filtre üst malzemesi olarak kullanılabilirliği, bulanıklık giderme verimi ve çekirdeğin yoğunluğu ile suda uzun süre kaldığında uğraması muhtemel değişiklikler incelenmiştir. Ayrıca kayısı çekirdeğinin ve antrasit kömürünün depoda kaldığı sürede uğradığı değişiklikler üzerinde durulmuştur. Deneylerde, 1) İnce kum + ince kayısı çekirdeği kabuğu, 2) İri kum + ince kayısı çekirdeği kabuğu, 3) İri kum + iri kayısı çekirdeği kabuğu, 4) İri kum + antrasit kömürü şeklinde dört tip malzeme grubu kullanılmıştır. Laboratuvar şartlarında kurulan çift tabakalı filtre modelinde, filtre üst malzemesi olarak kayısı çekirdeği kabuğu (KÇK) ve antrasit kömürü kullanılması hallerinde bulanıklık giderme verimleri ile geri yıkama sırasında bu malzemelerin kabarma davranışları incelenmiş ve sonuçlan çizelgeler ve grafikler şeklinde verilmiştir. Bu çalışma neticesinde kayısı çekirdeği kabuğunun, antrasit kömürü kadar, hatta daha avantajlı bir üst yatak malzemesi olduğu kanaatına varılmıştır. Kayısı çekirdeği kabuğu, piyasaya arz edilmesi halinde, çift yataklı filtrelerde başarılı bir şekilde kullanılabilecektir.
