Özet:
Bu tez çalışmasında Eski İstanbul (Fatih ve Eminönü ilçeleri) Bölgesi'nin zemin koşulları açısından sismik mikro bölgeleme haritaları hazırlanmıştır. Sismik mikrobölgeleme bölgenin depremselliği ile jeolojik ve faylanma özelliklerinin belirlenmesi ve geoteknik yerel zemin koşullarının etkilerinin belirlenmesi olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Geoteknik yerel zemin koşullarının etkisi ise zemin büyütmesi, şev stabilitesi ve sıvılaşma tehlikesi olmaküzere üç kısımda değerlendirilebilmektedir.İnceleme alanının deprem tehlikesi probabilistik olarak SEISRISKIII (Bender vd., 1987)programı ile GSHAP (1999) çalışmasından yararlanılarak 50 yılda %10 ve %40 aşılma olasılığına göre hesaplanmıştır. Deprem yer hareketini ifade etmek için spektrum uyumlu yarı stokastik bir yöntem kullanan Tarschts (Papageorgiou vd., 2000) programından yararlanılmıştır. İnceleme alanının jeoloji ve faylanma haritaları ile enine kesitleri 125 adetsondaj bilgisi, arazi gözlemleri ve topoğrafik bilgiler ışığı altında hazırlanmıştır. Çalışma bölgesi, 250m*250m'lik hücrelere bölünmüş ve her bir hücre için temsili zemin profillerijeoloji haritası ve enine kesitlerden yararlanılarak oluşturulmuştur.Dinamik deprem yükü etkisi altında zemin davranışının analizi için yarı sonsuz tabakalı viskoelastik bir ortamda dalga yayılması esasına dayanarak hazırlanmış olan EERA programı(Bardet vd., 2000) kullanılmış ve zemin yüzünde oluşacak deprem hareketi özellikleri belirlenmiştir. Zemine ait büyütme değerleri ayrıca amprik olarak Midorikawa (1987) eşitliğiile hesaplanmıştır. Bölgenin yamaç kayması tehlikesi Siyahi ve Ansal (1993) tarafından önerilen şev stabilitesi analiz yöntemine göre hazırlanmış KoeriSlope V 1.0 (Fahjan, Y.M.vd., 2003) programı ile değerlendirilmiştir. Sıvılaşma tehlikesi analizi Seed vd., (1984, 1985)tarafından önerilen Geliştirilmiş Basitleştirilmiş Yöntem ile yapılmıştır. Elde edilen veriler Coğrafi Bilgi Sistemi'ne (CBS) aktarılarak inceleme alanının yer sarsıntısı, sıvılaşma tehlikesi ve heyelan tehlikesi haritaları hazırlanmış ve bölgede geçmişte olmuş depremlerde meydana gelen hasarlarla birlikte değerlendirilmiştir. Geçmiş depremlerde oluşan hasarların yer sarsıntısı haritaları ile oldukça uyumlu olduğu, bazı bölgelerde oluşan hasarlarda sıvılaşma etkilerinin katkısının olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.