Özet:
Bu çalışmanın amacı, planlama süreçleri için "belirsiz ve kaotik durumların" ortaya çıkmasına neden olan toplumsal değişim - dönüşümleri anlamaya çalışarak toplumlar için bütüncül bir model ve bu model içinde de yönetim - planlama için bir yaklaşım geliştirebilmektir. Bu amaçla, ikinci bölümde toplumların yaşamakta olduğu değişim ve dönüşümlerin tarih içinde toplumsal kuramlarla nasıl açıklandığı incelenmiş ve temel kabulleri ile bilimsel olarak birbirinden farklılaşan düşünce okulları (düzen/denge ve değişim/çatışma) ve paradigmalar (fonksiyonalist, yorumlayıcı, radikal yapısalcı ve radikal hümanist) karşılaştırmalı olarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Klasik evrimci ve organizmacı kuramlar da bu çerçevede bütüncül bakış açısıyla merkezi bir konum değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, toplumsal kuramların planlama tarihindeki yansımaları, sosyo - ekonomik ve politik sistemlerle ilişkili olarak değerlendirilmeye çalışılmış, rasyonalist planlama ve anarşist planlama akımları irdelenmiştir. Dördüncü bölümde geliştirilmiş olan "sinerjetik toplum modeli", bütüncül bakış açısı.ile bu çerçeve içinde klasik evrimci ve organizmacı kuramların adeta yeni bir versiyonu olarak yorumlanmıştır. Dördüncü bölümde, belirsizlik kavramını anlayabilmek için belirsizin bilimleri olarak "kaos-, kendi kendine organizasyon ve sinerjetik sistem" kuramları incelenerek, topluma uyarlanabilecek kendi - kendine organizasyon ilkeleri belirlenmeye çalışılmış ve bu bölümün sonunda "sinerjetik toplum modeli" geliştirilmiştir. Beşincibölümde ise, bu modelin işleyişini görebilmek amacıyla, belirsizlik, kaos ve kendi -kendine organizasyon sürecine örnek olarak 17 Ağustos - 12 Kasım 1999 Kocaeli ve Düzce depremleri ile ortaya çıkan kaos ve ardından yaşanan yardım süreci araştırılmaya ve değerlendirilmeye çalışılmıştır. Son olarak altıncı bölümde, esnek planlama arayışları ve iletişimsel rasyonellik konusu incelendikten sonra, " sinerjik yönetim ve sinerjist planlama " yaklaşımı genel bir çerçeve olarak oluşturulmaya çalışılmıştır.
