Abstract:
Dişli çarklar, miller arasında hareket ve kuvvet aktarımı yapan makine elemanlarıdır. Güç aktarımının söz konusu olduğu, otomotivden tıbbi aletlere kadar pek çok sistemde kullanılmaktadırlar. Dişli çarkların tasarımında kullanılan yöntemlerin dezavantajları, harcanan sürenin fazla olması, kullanılan yöntemlerin hataya açık olması ve dolayısı ile tasarım maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Tasarımın gereksinimleri karşılayabilmesinin yanısıra, uluslararası standartlara uygunluğu da hedefler arasındadır. Yüksek hızlı bilgisayar sistemlerinin artan bir hızla gelişmesi ve bu sistemlerin ekonomik olarak kullanılabilirliğinin artması, hemen her mühendislik alanında olduğu gibi makine mühendisliğinde de alışıldık yöntemlere alternatifler sunmaktadır. Tasarımcının belli kurallar, formüller, tablolar gibi veritabanlarının yanı sıra kendi muhakemesini de kullanarak oluşturabileceği bir veritabanı sayesinde, sistemin hangi ölçekte incelendiğine bağlı olarak tasarım kriterlerinin bir kısmının ya da tamamının bir bilgisayar programı tarafından tasarlanması ya da tasarımcının karar aşamasında desteklenmesi mümkündür. Bu çalışmada, dişli çarklara ait genel bilgiler verilmiş, bilgisayar destekli dişli tasarımına örnek olması açısından evolvent profilli düz silindirik dişlilerin tasarlanabildiği bir program Visual Studio C#.NET dilinde görsel olarak yazılmıştır. Örnek bir vaka incelemesi yapılmış, dişli çiftinin önce standartlara uygun klasik yöntemlerle hesabı yapılmış, ardından "Dişli Hesap Programı" yardımı ile sonuçlar elde edilip karşılaştırılmıştır.
