Abstract:
Bu çalışmada, önce düz ve helisel alın dişli çarkların ilgili boyut ve mukavemet hesapları klasik yöntemlerle yapılmıştır. Hesaplamalara ait parametrelerin seçiminde Alman DIN normları tercih edilmiştir. Daha sonra bu hesaplamalar, parametrik bir modele dönüştürülerek bilgisayar ortamına atılmıştır. Bilgisayar programı olarak, yaygın bir kullanım alanına sahip ve kullanımı diğer dillere göre oldukça kolay olan VBasic ve Excel dili seçilmiştir. Bilgisayar ortamındaki bu uygulamada, giriş devir sayısı, giriş gücü, çevrim oranı vb. gibi veriler girildiği zaman program, uygun dişli çiftine ait modül ve diğer geometrik ölçüleri hesaplayıp kullanıcıya sunmaktadır. Bu geometrik değerler tavsiye niteliğindedir. İstenildiği zaman giriş değerleri değiştirilip anında yeni sonuçlar almak veya çıkış değerleri üzerinde mantıklı değişimler yapmak mümkündür. Kullanıcı hesaplamalar için son onayı verdiğinde ise program, bu geometrik değerlere ait uygun katı modeli, popüler bir 3 Boyutlu tasarım programı olan Solidworks programı içerisinde oluşturabilmektedir. Bilgisayar yardımı ile dişli çark ve sistemlerinin tasarımı ile ilgili son yıllarda yapılan lisansüstü çalışmalara baktığımda, birçok parametrik çalışmanın yapıldığını hatta birkaçında autocad ortamında 2 boyutta otomatik modelleme yapan programlarla ilgili çalışmaları gördüm. 3 boyut ortamında modelleme yapan ve dişli çark üzerinde evolvent profilini gösteren bir çalışmanın lisansüstü düzeyinde bir eksik olarak kaldığını düşündüğümden böyle bir çalışmanın hem meslektaşlarım hem de dişli çark imalatçıları için faydalı olacağına inanıyorum.
