Özet:
Otomotiv sektöründe gelişen sistemlerin ve değişen teknolojilerin sonucu olarak tasarımlarda da büyük değişimler söz konusu olmuştur. Özellikle otomobillerdeki serbest yüzey tasarımlarının yapılmasında bu yüzeyin bulunduğu kısmın işlevi söz konusudur. Otomotiv sektöründe serbest yüzeylerin tasarımı kadar bu yüzeylerin kalite değerlendirmesi de ayrı bir önem taşımaktadır. Bu yüzeylerin kalite değerlendirilmesinde CMM `lerin (Coordinate Measuring Machines) büyük katkısı bulunmaktadır. Gerek tasarım sürecinde gerekse kalite değerlendirilmesinde otomotiv sektöründe CMM `lerden oldukça fazla istifade edilmektedir. Bu tezde öncelikle otomotiv sektöründe serbest yüzeylerin tasarımında ve kalite değerlendirilmesinde kullanılan ve çok önemli yer sahibi olan CMM `lerin yapısından bahsedilmiş ve CMM tiplerinden bahsedilerek bu cihazlar tanıtılmıştır. Daha sonra koordinat ölçme tekniği başlığı altında makine ve parça koordinat sistemleri açıklanmış ve bu iki koordinat sisteminin birbirine göre nasıl konumlandıkları anlatılmıştır. Ayrıca yine bu bölümde koordinat ölçme tekniğindeki bazı terimlerin ve ifadelerin tanımları yapılmış ve gerekli açıklamalar şekillerle yapılmıştır. Daha sonra otomobillerdeki serbest yüzeyler ve bunların tasarım nedenleri belirtilmiş ve örneklenmiştir. Bu kısımlardan sonra serbest yüzeylerin çeşitleri, tasarımı ve serbest yüzeylerin oluşturulması açıklanmıştır. Bu kısımdan sonra ise, "tersine mühendislik" uygulaması açıklanmış ve serbest yüzeylerin tersine mühendisliği detaylı bir şekilde anlatılmış ve otomotiv sanayisindeki tersine mühendislik uygulamaları açıklanmıştır. Daha sonraki kısımda ise kalitenin tanımlanması yapılmış, yüzey pürüzlülüğü ve yüzey parametreleri açıklanmıştır. Bunların ardından CMM ve CAQ(Computer Aided Quality) entegrasyonu anlatılmıştır. En son olarak ise kaporta ölçüm sistemleri anlatılarak tez sonuca bağlanmıştır. Tüm parametrelerin ve terimlerin açıklanmasında ISO ve TSE standartları esas alınmıştır.