Özet:
Yüzey sıcaklığı düşük olan her türlü yerde nemli havadaki su buharının etkisi ile yüzeyde yoğuşma olayı görülebilmektedir. Özellikle kapalı mekanlarda soğutma yapan hava şartlandırıcılar ve soğutucu yiyecek depolama hacimlerinde kullanılan soğutma sistemlerinde, soğutucu kaynak yüzeylerinde karlanma, yoğuşma gibi problemler ile karşılaşılmaktadır. Kapalı mekanlara yerleştirilen bu tip ev aletlerinde eriyen ve yoğuşan su, uygun bir yere yerleştirilen küçük kesitli bir kapta toplanmaktadır. Kapta toplanan su, ortam şartlarının etkisi ile zamanla buharlaşmaktadır. Bağıl nem oranı yüksek olan tropikal iklimlerde kapta biriken su, sıvının buharlaşma süreci uzadığından dolayı belirli bir zaman aralığından sonra taşabilmektedir. Bu yüzden ağır ortam şartlarında kap içindeki suyun buharlaşma etkinliğini artırarak taşmayı önlemek için kap düzeneğine fan, ısıtıcı gibi komponentler eklenebilmektedir.Bu çalışmada alttan ısıtılan ya da ısıtılmayan dikdörtgen kesitli bir kaptaki suyun buharlaşmasını etkileyen parametreler (ortam sıcaklığı ve bağıl nemi, su sıcaklığı, hava hızı, fan konumu, kap üstündeki boşluk mesafesi) deneysel ve nümerik olarak incelenmiştir.Doğal ve zorlanmış hava taşınım durumları için hazırlanan düzenekler kullanılarak su haznesi içinden buharlaşan su miktarları tespit edilmiştir. Bu değerler, nümerik analiz sonucu elde edilen değerler ile karşılaştırılmıştır. Deneysel ve nümerik değerler, küçük hata oranları ile birbirlerini doğrulamıştır.Su haznesi içerisindeki suyun buharlaşmasına etkisi olan bu değişkenler Buckingham teoremi kullanılarak boyutsuzlaştırılmıştır. Elde edilen boyutsuz değişkenler ile birim zaman ve alanda su haznesinden buharlaşan su miktarı değeri arasındaki ilişkinin genelleştirilebilmesi amacıyla, doğrusal en küçük kareler regresyon algoritması kullanılarak bir model oluşturulmuştur. Oluşturulan modelden, kabın bulunduğu ortam koşulları dikkate alınarak su haznesi içinden birim zamanda ne kadar su buharlaşacağını tahmin edilebilmektedir. Deney sonuçları, en etkili buharlaşmanın su sıcaklığının ve su haznesi üzerindeki hava hızının arttığı durumlarda gerçekleştiğini göstermiştir.
