Özet:
Kalkınma çabası içinde ve gelişmekte olan ülkemiz girdiği sanayileşme sürecinde kırsal alandan büyük kentlere belirgin bir nüfus hareketi yaşamaktadır. Bu göçün sonucu oluşan kentleşme hareketi ile birlikte,kentlere göç eden nüfusun konut edinebilecek bir güce sahip olmaması, büyük kentlerdeki aşırı nüfus yığılması ve barınma koşullarının talebe cevap verememesi sonucu yoğun bir konutsuzluk sorunu oluşmuştur. Gecekondu olgusu, bu yoğun konutsuzluk sorununa en kestirme ve en ucuz çözüm yolu olarak belirmiştir.Konut ve gecekondu sorunu günümüzde de önemini koruyarak süregelmektedir. Gecekondu Önleme Bölgeleri (GÖB), bu gerçekten yola çıkarak, ülkenin sorunu yaşayan kentlerinde. gerek gecekondulaşmayı önlemek,gerekse düşük gelirli kesime konut üreterek sorunun çözümüne katkıda bulunmak amacıyla kamu tarafından oluşturulmuştur. Çalışmanın amacı, Gecekondu Önleme Bölgelerindeki uygulamaları, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı uygulama yönetmeliği,3. sınıf inşaat standartları yönünden,günümüz koşullarına göre inceleyerek bu uygulamaların gecekondu çözümünde ulaştığı noktayı belirlemektir. Dört bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, gecekondu olgusu bütünde incelenmiş.kamunun konut ve gecekondu sorununa getirdiği çözümleri irdelemek amacıyla, ülkemizde uygulanan konut politikaları koşutunda,gecekondu olgusunun yasal evrimi saptanmıştır. Gecekondu Önleme Bölgeleri, ülkemizde konut edindirme biçimlerinden biri olarak ele alınmış,diğer konut edindirme biçimleri arasındaki etkinliği araştırılıp, bölgelerin oluşum ve elde edilme süreçleri belirlenmiştir. İstanbul'daki gecekondulaşma ve Gecekondu Önleme Bölgelerinin oluşlunu anlatılmıştır.VIII İkinci bölümde, 775 Sayılı Gecekondu Yasası gereği oluşturulan GÖB'inde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın saptadığı koşullar doğrultusunda istenen uygulama standartları irdelenmektedir. Üçüncü bölümde, ikinci bölümdeki belirlemeler doğrultusunda İstanbul'da seçilen plot bölgeler (Maltepe-Esenkent, Kartai-Dolayoba, Ümraniye-Şerifali Çiftliği, Soğanlık, Örnek Mahallesi) baz alınarak GÖB'lerinde uygulaması Bakanlık tarafından yapılan konutların yapısal analizlerine, kıyaslamalarında yer aldığı fotoğraf ve detaylara yer verilmiştir. Dördüncü bölümde, yapılan analizler sonucu üretilen konutların istenen amaca hizmet edip etmediği değerlendirilmiştir.
