Özet:
İstanbul, kuruluşundan günümüze kadar önemli bir ticari merkez olmuş ve bunun sonucunda ticaret için gerekli mekanlar ortaya çıkmış. 1453"te Fetihten hemen sonra inşaa edilmeye başlanan arasta, bedesten, çarşı ve dükkanların yanı sıra hanlar önemli ticaret yapıları grubunu oluştururlar. İstanbul hanları inşaa edildikleri alan bakımından büyük alanlara oturmalarına rağmen yoğun olarak incelenmemişlerdir. Bu açıdan İstanbul'un tarihi çekirdeği içinde önemli bir yapılar topluluğunu oluşturan ve asırlar boyunca ticari merkez kimliği ile kültürümüzde önemli bir yere sahip olan İstanbul Hanlar Bölgesinde yapılan araştırmalar sonucunda Çakmakçılar Yokuşu, Mahmutpaşa Yokuşu ve Tarakçılar Caddesi arasında kalan adalar grubu ve bu alanda önemli bir yere sahip olduğunu düşündüğümüz Büyük Yeni Han araştırmamızın ana konularını oluşturmaktadır. Günümüzün gelişen ve değişen şehir hayatında ihtiyaçlara cevap vermeye zorlanan, sivil mimarimizin sade ama kendi dönemi içinde oldukça fonksiyonel ürünleri olan bu yapılar korunmaya ve bakıma muhtaç bir haldedirler. Bir çoğu yangınlarda veya imar hareketleri ile yıkılıp ortadan kalkmıştır. Mevcutların bazdan ise amaç dışı kullanımların yanı sıra ilgisizlikten dolayı harap haldedirler. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, İstanbul'un tarihi ticaret merkezinin, şehrin kuruluşundan itibaren 20.yy'a kadar olan gelişimi ve ticaret bölgesini meydana getiren yapılar anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise yukarıda sınırlarım tanımlamış olduğumuz alanda 1/500 ölçekli tespit çalışmaları yapılmış ve bu tespitler ışığında yine 1/500 ölçekte koruma amaçlı plan önerisi getirilmiştir. Üçüncü ve son bölümde Büyük Yeni Han'ın bugünkü durumu ile beraber mimari ve yapısal analizin yapıldığı, eserin İstanbul Hanları içindeki yeri ve önemini belirten ve koruma amaçlı bir müdahale için önerilerde bulunan restorasyon projesi yer almaktadır. Gerek yapının bugünkü durumuna (rölöve) ait, gerekse restitüsyon ve restorasyon projesine ait çizimler ekte sunulmuştur.
