Özet:
Bu tezin amacı, fraktal geometrinin mimarlıkta kullanımının bilgisayar destekli tasarım ortamında araştırılmasıdır. Bu amaçla çeşitli kültürlere ait yapılmış örnekler ve fraktal geometri ilkeleri incelenmiştir. Yeni örnekler kendine benzerlik kuralı uygulanarak bilgisayar ortamında tasarlanmıştır. Doğanın geometrisi olan fraktal geometrinin, eski uygarlıkların bir çoğunda (Avrupa, Afrika, Maya, Hindistan, İslam mimarisi vb.) mimari eserlerde (bilinçli olmasa da) kullanıldığı örnekler vardır. Bu örneklerde, fraktal geometrinin ölçek farklılığı ile kendine benzer parçalar oluşturma tekniğinin mimaride sıkça kullanıldığı görülmüştür. Fraktal geometri, mimaride plan formu, cephe formu, kütle formu, iki boyutlu süslemeler (kaplamalar) ve üç boyutlu süslemeler olarak kullanılabilir. Fakat işlevsellik (fonksiyon), çevre, ölçek, vb. sınırlamalar fraktal geometrinin mimaride kullanımını kısıtlar. Bunlardan, özellikle plan yaratılırken ortaya çıkan işlevsellik esası ön plana çıkarak fraktal tasarımı engellediği görülmüştür. Yapı veya yapı kompleksinin ölçeği büyüdüğünde fraktal tasarım daha kolay uygulanabilmektedir. Büyük bina kompleksleri, küçük yerleşim ve konaklama birimleri ve şehircilik çalışmalarında vaziyet planı ölçeğinde fraktal tasarım kullanılabilmektedir. Özellikle, sonradan genişlemesi, büyümesi düşünülen organik yapılardaki mimari tasarımlarda fraktal geometrinin çok uygun olduğu görülmüştür. Burada da kullanılan yöntem kendine benzerliktir. Tasarım yaparken, kopyalama ve ölçek değiştirme işlemlerin bilgisayar ortamında kolay olması sebebiyle fraktal tasarımın mimaride kullanımı kolaylaşmaktadır. Bunun dışında daha karmaşık formüllerin mimariye uygulanması için de bilgisayarlar gerekmektedir. Mevcut fraktal desenlerden bir çoğu, bilgisayar ortamında mimaride plan formu, cephe ve döşeme kaplamaları olarak uyarlanabilir. Sonuç olarak fraktal geometrinin mimaride tam olarak uygulanması için bilgisayar ortamında planda ortaya çıkan işlevsellik engeliyle uyumlu kurguların yapılması, bulunması gerekmektedir.