Özet:
19. yüzyıl mimarlığından, günümüz mimarlığına geçiş sürecinde Türk mimarlığının önemli basamaklarında biri olan "Birinci Milli Mimari"nin kurucularından Mimar Kemalettin'in yazdığı metinler, modern düşüncenin temelini oluşturan kavramlar ekseninde incelenmeye çalışılmıştır. Modernleşmenin temel eşiklerinden birinin yaşandığı 19. yüzyıl, diğer birçok alanda olduğu gibi mimarlıkta da büyük değişimlerin gözlemlendiği bir dönemdir. Mimar Kemallettin, yüzyılın ikinci yarısından 1930lara kadar bu değişimde rol almış en güçlü karakterlerden biridir. Onun yazdıklarının incelenmesiyle yaşanan değişimin niteliği ve etkileri çözümlenmeye çalışılmıştır. Kendine özgü mimarlık ürünlerini vermeye, mimarlık tarihini yazmaya, mimarlık eğitiminin temellerini oluşturmaya çalışan bir toplumda önemli bir konumda bir bireyin çabalan incelenmiştir. Modernleşme, yarattığı siyasal etkilerin yanı sıra kültürel yaşamda birçok kavramın ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu kavramlar toplumsal yaşantı içine girdikçe bu toplumlarda yaşayan bireylerin, düşünce yapılarını değiştirmiştir. Bireylerin ve toplumların karşılaştıkları durumlara karşı geliştirdiği bakış açılan değiştiği gibi, verdikleri tepkilerde farklılaşma göstermiştir. Mimar Kemalettin'in metinleri mimarlık alanında bu. kavramların yarattıkları etkiler açısından en kapsamlı kaynaklardan biridir. Modernleşme sürecinde ön plana çıktığı düşünülen çeşitli kavramlar üzerinden yürütülen bu çalışmada Mimar Kemalettin'in mimarlık ürünleri yerine yazılı metinleri kullanılarak, dönemin mimarlık düşüncesinin ve üretilen ürünlerinin incelenmesinde farklı bir bakış açısı geliştirilmeye çalışılmıştır.
