Özet:
Haliç ile Marmara Denizi arasında bulunan tarihi yarımadanın ucundaki burun, hemen gerisinde yer alan Topkapı Sarayı yerleşimi nedeniyle Sarayburnu olarak adlandırılmaktadır. Tezin ana konusu olan "Alay Köşkü", 400 yıl boyunca Topkapı Sarayı'nın dış bahçesi olarak kullanılan Gülhane Parkı'nın içinde yer almaktadır. Sarayın etrafını çevreleyen Sur-u Sultani, Gülhane Parkı 'm da kuşatmakta ve parkın önemli karakterlerinden birini oluşturmaktadır. Alay Köşkü bu sur duvarının bir köşesindeki burç üzerinde yer almakta olup, tarihsel kimliği ve yapısal özellikleri nedeniyle koruma kavranılan kapsamında incelenmesi gereken önemli değerlere sahiptir. Giriş bölümünde, çalışma kapsamı, izlenen yöntem ve elde edilen bulgular hakkında bilgiler verilmiştir. Alay Köşkü'nün, Sarayburnu Bölgesinde, sarayı çevreleyen sur duvarları üzerinde konumlanmasından dolayı, bu bölgenin yapıya kattığı tarihsel önemi vurgulamak amacıyla ikinci bölümde Sarayburnu'nun, sosyo-ekonomik, kültürel ve tarihsel süreci irdelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, Gülhane Parkı'nın Topkapı Sarayı bütünündeki yeri, park içindeki yapılarla birlikte incelenmiştir. Dördüncü bölümde, Alay Köşkü'nün konumu, tarihsel oluşumu ve mimari özellikleri irdelenmiş, bilimsel ölçme ve belgeleme yöntemleri kullanılarak mevcut durum analizi yapılmıştır. Yapının, hem kaynak araştırması hem de yerinde yapılan inceleme sonucunda ortaya çıkan bulgulara göre kronolojik analizi ve restitüsyonu hazırlanmıştır. Yapılan araştırmalar ve tesbitler sonucunda ise Koruma ve Restorasyon projesi hazırlanmıştır. Beşinci bölümde ise çalışmanın bir değerlendirmesi yapılmıştır.
