Özet:
Yüksek teknolojili yapılar olarak bilinen "Çekmeye Çalışan Membran Yapılar"ın ilk örnekleri olan çadırlar kolay sökülüp başka bir yerde aynı hız ve kolaylıkla kurulabilir olmaları nedeniyle göçebe toplumlar ve kavimler tarafından tercih edilmiştir. Orta Asya'daki yuvarlak çadırlar, Afganların "yurtları", bedevi çadırları, Anadolu'da yaygın olan yörük ve karaçadırlar, Amerikan yerlilerinin (Kızılderililerin) konik çadırları ile Roma Dönemi'nde yelkenli gemilerden ilham alınarak yapılmış olan `Vela' adı verilen gölgelikler ilk membran yapılardandır. Bugün gelişen bilgisayar teknolojisi ile çok daha karmaşık ve gösterişli yapıların tasarım ve analizi mümkün kılınmıştır.Çekmeye çalışan membran sistemler yapılırken en önemli adımlardan biri kalıp çıkarmaktır. Membran yapıların kumaşları fabrika boyutlarında ve sabit olduğundan kalıp çıkarma sırasında mutlaka belli oranda fire çıkmaktadır. Bu çalışmada, mimari oran ve mekan arasındaki ilişki düşünülüp fire kavramı yeniden yorumlanmıştır. Matematik ve geometriye dayanarak yüzey örtülerinin alan formülleri ortaya konmuştur. Membran yapıların tasarımı, teklifi ve üretimi için yüzey alanına bağlı olarak kullanılacak örtünün toplam alanının bulunmasında, toplam malzeme alanı ile yüzey alanı arasındaki oran(fire) incelenerek ekonomik çözümler önerilmiştir. Bunun için çekmeye çalışan açık sistem membran yapıların tanımı, tarihsel gelişimi, taşıyıcı sistem ve malzeme özellikleri, tasarım ve kalıp çıkarma aşamaları incelenmiştir.Belli başlı yüzeylerin alanlarının çıkarılmasında bu formları tanımlayan yüzey ölçüleri arasındaki matematiksel oran alan formüllerinde kullanılarak basitleştirilmiştir.Anahtar kelimeler: Membran, fire, kalıp
