Özet:
Bu çalışmada, beden ve cinsiyet bağlamında mimari tasarımın şekillenmesi, bu olguların mimari tasarıma olan etkisi araştırılmaya çalışılmıştır. Amaç, mimaride cinsel bir ayrımcılığa gitmek değil, bir varlık olarak bedenimiz ve cinsel kimliğimizle mimarlık alanına nasıl dokunduğumuzu araştırarak, mimari tasarıma bu gözle bir bakış açısı geliştirmektir.Araştırma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, giriş, araştırmanın amacı ve kapsamı hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, insan bedeni fiziksel olarak tanımlanmış (tanımlarken tıp biliminden faydalanılmıştır), bendenin anatomik gelişimi, cinsiyetin oluşumu hakkında bilgi verildikten sonra, bedenin mekanla olan ilişkisi, keşfi ve deneyimi üzerinde durulmuştur.Üçüncü bölümde, bedenin ayırt edici bir özelliği olan cinsiyet olgusuna, psikolojik, sosyolojik ve felsefi açıdan değinilmiş, toplumsal hayatın bir parçası olan bedenin, edindiği cinsel rol, daha sonra edinilen yeni cinsiyet kavramları (eşcinsellik), cinsiyetin sosyolojik bir vaka olması ile oluşan feminist teori ve kadın ve erkeğin sosyal hayattaki konumlarından bahsedilmiş, batı felsefesinde cinsiyete dair söylemlere yer verilmiştir.Dördüncü bölümde, önce, bedenin mimarlık disiplinini nasıl şekillendirdiği ve tarihsel süreci incelenmiştir. Bu süreçler, antik dönem, klasik dönem, modern dönem ve günümüze kadar bölümlenmiş ve örneklendirilmiştir. Daha sonra cinsiyet olgusu, mekanla olan ilişkisi, mekanı nasıl şekillendirdiğinden bahsedilmiştir. Beden ve cinsiyetin tasarıma olan etkileri çeşitli açılardan ele alınmıştır. Mimarlıkta form olarak cinselliği ima eden yapılar, cinsiyetçi imgelerin şekillendirdiği mimarlık ve tasarımcının cinsiyetinin etkisi sorgulanmıştır. Cinsiyetin, kent bağlamındaki etkisi de ele alınmaya çalışılmıştır.Son bölümde alan çalışması yapılmış, mimarlık öğrencileri ve mimar gruba yapılan anket ile mimari tasarıma, cinsiyet kavramı üzerinden bakılması amaçlanmıştır. Gerek araştırma, gerekse anket sonuçları, mimari tasarımda cinsiyet sorunsalının temel bir durumdan öte ikincil olarak var olduğunu, çoğunlukla mimari yapı ortaya çıktıktan sonra tartışılır olduğu gözlemlenmiştir.
