Yapı içi hava kirliliğinin giderilmesinde doğal havalandırma ilkeleri

Abstract

Yapının öncelikli amacı kullanıcıların her türlü gereksinmesine yanıt vermektir. İnsanın zamanının büyük çoğunluğunu içinde geçirdiği yapıların fiziksel iç çevresine ait yapı içi hava niteliğinin olumsuz olması insanda çeşitli sağlık sorunlarını ortaya çıkaran önemli etkenlerden biridir. Havayı oluşturan maddelerin karışım oranları, iç ortam havalandırma miktarı, sıcaklığı, bağıl nem oranı, iç ortamda hava akış hızı hava niteliğini belirleyen ölçütlerdir. Hava içindeki maddelerin doğal karışım oranlarının değişmesi ya da insan sağlığını olumsuz etkileyen doğal ya da yapay kirleticilerin havada birikmesi hava kirliliği olarak tanımlanır. Yapı içi havasının istenen nitelikte olmaması durumunda kullanıcılarda çeşitli sağlık sorunları oluşmaktadır. Yapı içi hava kirliliğini önlemek için uygulanacak en etkili yöntem iyi bir havalandırma sağlamaktır. Havalandırma yapma sistemlerin kullanımıyla ya da doğal ilkeler doğrultusunda gerçekleştirilir. Yapma hava düzenleme sistemlerinin enerji tüketimi doğal havalandırmaya oranla fazladır. Düzenli olarak bakım ve onarım yapılması gerekir. Bu nedenlerle kullanım ve bakım - onarım maliyetleri yüksektir. Ayrıca bu sistemler tasarım, uygulama ve bakım - onarım hataları olması durumunda insan sağlığını bozmaktadır. Doğal havalandırma yöntemleri planlaması yapının üzerine yapılacağı arazinin konumlanışı, çevresel iklim özellikleri, yönlenme gibi temel tasarım kararlarının özenli alınması ile yapının tasarım sürecinden başlar. Yapı kabuğu üzerinde oluşturulacak boşlukların tasarımı ve ayrıntı çözümleri ile yapı içine alınan temiz hava yine yapı kütlesinin tasarımında yapılacak düzenlemeler ile yapı içinde dolaştırılır, kirlenen kullanılmış hava yapı dışına çıkartılır. Yapılar doğal havalandırma ilkeleri göz önüne alınarak tasarlandığı durumda insan için konfor düzeyi yüksek, enerji tüketimi ve maliyeti düşük yapılar üretilebilir.