Ses kayıt stüdyosu tasarımı ve mimari akustik

Abstract

Ses kayıt stüdyoları, mimari akustik, psikoakustik, elektroakustik ve teknolojinin etkileşimini bünyesinde bulunduran ses prodüksiyonu mekanlarıdır. Gelimi ülkelerde, sözü geçen etkileşimi oluşturan her adım, ses kayıt stüdyosunun niteliğini hemen hemen aynı oranda etkiler. Örneğin, kayıt esnasında kullanılacak olan ekipmanların teknolojik ve teknik özellikleri, kaydedilen sesin dinlendiği elektroakustik stüdyo monitörleri ve stüdyo ana hacimlerinin (kontrol odası, performans odası, izolasyon kabinleri) akustik nitelikleri kadar önemlidir ve ses kayıt stüdyolarının `başarılı' olarak nitelendirilebilmesi için bu adımların her birinin zincirin kuvvetli halkaları olmaları gerekir.Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ses kayıt stüdyosu tasarımında özellikle stüdyo ekipmanlarının oldukça çoğalması ve dolayısıyla fiyatlarının da kısmen hafiflemesi nedeniyle,gelimi ülkelerdeki stüdyo teknolojileri elde edilebiliyorsa da özellikle mimari akustik konusunda, gelimi ülkelerin sağladığı akustik konfor koşulları çoğunlukla sağlanamamaktadır. Bunun balıca nedenleri, stüdyo sahibinin mimari akustiğin sonuç ürün kalitesi üzerindeki önemi konusunda yeterli bilgisinin olmaması, ülkemizde mimari akustik projelerini gerçekleştirebilecek tasarımcı ve uygulamacıların azlığı ile mimari akustik ile ilgili konuların projelendirme ve uygulama giderlerinin getirdiği maddi yük olarak sıralanabilir.Bu çalışmada, ses kayıt stüdyosu tasarımında mimari akustiğin rolü irdelenerek ülkemizde tasarımcılar, ses kayıt stüdyosu sahipleri, prodüksiyon şirketleri ve kullanıcılara (teknik ekip ve müzisyenler) mimari akustik projelendirmenin, stüdyoyla ilgili diğer etmenler kadar dikkate alınması gereğinin daha somut olarak benimsetilmesi hedeflenmiştir. Çalışmanın temelini, mimari akustiğin ana konuları olan gürültü denetimi ve hacim akustiği oluşturmuş, bunun yanında ses kayıt stüdyolarının tarihsel ve teknolojik gelişmelerinin de çalışmaya dahil edilerek mimari akustiğin rolünün daha iyi özümsenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, giriş bölümünden hemen sonra Bölüm 2' de, müzik endüstrisi ana başlığı altında ses kayıt endüstrisinin tarihsel gelişimi ile müzik prodüksiyonu konularına değinilmiştir. Bölüm 3' de,ses kayıt stüdyolarının tanımı, işlevi, tarihsel gelişimi ile birlikte ses kayıt stüdyosu tipleri,stüdyoların işleyişi ve mimari özellikleri ayrıntılı biçimde anlatılmıştır. Mimari akustik konusuna Bölüm 4' de değinilmeye başlanmış ve akustik performans değerlendirme kriterleri,gürültü denetimi ve hacim akustiği alt balıkları içinde sunulmuştur. Ayrıca yine Bölüm 4' de,ses kayıt stüdyosu ekipmanlarının akustik performansa katkılarına da değinilmiştir. Bölüm 5'de ise bir önceki bölümde değinilen akustik performans değerlendirme kriterleri temel alınarak, ses kayıt stüdyosu hacimleri için sağlanması gereken değerler ve bu hacimlerde yapılması gereken uygulamalar, ses kayıt stüdyolarında akustik tasarım kriterleri ve gereksinimler ana başlığı içinde, yine gürültü denetimi ve hacim akustiği alt balıkları altında ayrıntılı biçimde irdelenmiştir. Sonuç kısmında ise, tüm bölümlerle ilgili genel bir değerlendirme yapılmış ve öneriler sunulmuştur.