Abstract:
İstanbul Boğazı'nın kuzey kesiminde yer alan Beykoz, Osmanlı döneminde, doğal güzellikleri, geniş yeşil alanları ve zengin akarsuları sayesinde saray erkanının avlanma bölgesi, halkın ise mesire ve dinlenme yeri olmuştur. Daha sonraki yıllarda zengin akarsu kaynakları, deniz ulaşımının kolaylığı ve akarsuların çevresindeki geniş alanlar bu bölgeye sanayi tesislerinin kurulmasına da olanak vermiştir. Sanayinin gelişimi, iş olanaklarının artmasını sağlamış, bu durum iç göçü de beraberinde getirmiştir. Balıkçılık, hayvancılık, ve bahçecilik ile geçimini sağlayan sahil kasabası zaman içinde genişlemiş, nüfusu artmış buna bağlı olarak hızlı ve plansız yapılaşma, bölgenin kendine özgü geleneksel dokusunu tahrip etmiştir.Sahildeki yalıları ile ünlü Yalıköy, günümüze ulaşabilmiş sivil mimarlık örneklerini de barındıran bir Beykoz mahallesidir. Niteliksiz yapıların bozduğu çevrede günümüze ulaşmış korunması gerekli kültür varlıklarının tespiti ve belgelenmesinin gerekli olduğu öngörüsüyle, Yalıköy yerleşmesinin envanteri ile bölgede mevcut biri kargir ve diğeri ahşap iki yapının incelenmesi tez konusu olarak seçilmiştir.Tez kapsamında, korunması gerekli yapılar ile ilgili araştırma ve analiz çalışmaları yapılmış, görsel kaynaklar taranarak yapıların geçirdiği değişimlerin tanımlanması sağlanmıştır. 1974 tespitlerinin güncelleşmesinin yanısıra günümüz ölçütleri ile korunması gerekli başka yapılar önerilmiştir. Projeleri yapılan kargir ve ahşap yapıların 1/50 ölçekli rölöve çizimleri hazırlanmış, mimari belgeleme çalışması, malzeme ve hasar tespitleri ile desteklenmiştir.Restitüsyon aşamasında, öncelikle yapıların özgün mimarisi hakkında kesin veri oluşturan korunmuş detay ve elemanlar değerlendirilmiş, sorunlar belirlenmiştir. Mevcut yazılı ve görsel kaynakların yetersiz kaldığı durumlarda, benzer özellikler taşıyan yapılar incelenerek, analoji yöntemi doğrultusunda öngörülerde bulunulmuştur.Yapıların restorasyon projeleri hazırlanırken, mimarinin korunması için gerekli onarıma ilişkin müdahalelerle, yeni işlev kazandırarak yapıların varlıklarını sürdürebilmesi için gerekli öneriler doğrultusunda restorasyon kararları alınmıştır
