Özet:
Bu çalışma, yapı endüstrisinde tasarım ve üretim süreçlerinde yapı bilgi sistemleri (YBS) kullanımıyla gelen değişim ve etkilerin irdelenmesi üzerine yürütülmüştür. Bilgisayar destekli tasarım teknolojisindeki gelişmeler, mimarın ya da tasarımcının yaptığı asıl işi yani tasarımın yapılmasını değil, bu tasarımın daha kolay yapılabilmesini sağlayacak araçların üretilmesini sağlamaktadır. Yapı bilgi sistem araçları bu gelişmelere bir örnek niteliğindedir.Tez kapsamında, ilk olarak YBS tanımı açıklandıktan sonra bu alanda teknolojinin gelişimi ve bilgi koordinasyonunun bu sistemler sayesinde nasıl sağlandığının araştırılması yapılmıştır.Dijital tasarımdaki bu gelişmelerden yapı bilgi sistemlerinin mimarlık pratiğinde kullanımının tasarıma yön verici etkileri, teknikleri, geleceğe ilişkin önerileriyle tasarım ve üretim anlayışında yaşanan değişimlerle ilgili ipuçlarına ulaşılmaya çalışılmıştır. Yapı bilgi sistemleri ve geleneksel yöntemlerle oluşturulan projelerin kıyaslanarak farklılıkların görülmesindeki amaç, YBS' ne geçişi kolaylaştıran etkilerin daha iyi algılanmasıdır. Mimari eğitimde bu geçiş sürecini hızlandıracak en önemli etkenlerden ve en etkin yollardan biri olduğu için ilk aşamadan itibaren yapı bilgi sistem mantığının hangi yöntemlerle tasarımcılara verilebileceğiyle ilgili yapılan çalışmalar literatürden incelenmiştir. Yapı bilgi sistem modelleriyle geliştirilen proje örneklerinde tasarım sürecinde olan gelişimler belirlenerek tasarım ve uygulama aşamasında sağlanılan kazanımlar ve karşılaşılan sorunlar ile süre, maliyet, performans, kalite ve üretim gibi alanlarda yapı bilgi sistemlerinin etkileri incelenmiştir. Tasarım ve üretim sürecinde avantaj ve dezavantajlar göz önünde tutularak geleceğin yapı tasarım aracı olan yapı bilgi sistemlerinin mimarlar tarafından neden tercih edilmesi gerektiğinin içeriği yansıtılmıştır.Yapılan değerlendirmeler sonucunda, günümüz yapı endüstrisinde farklı disiplinlerden kişilerle etkileşimli olarak çalışılması, yapım yönetim ve bilgi koordinasyonunun düzgün bir şekilde sağlanmasının yapı bilgi sistemleri kullanımıyla gerçekleştirilebildiği görülmektedir. Böyle bir ortamda mimarlık, mühendislik ve yapı endüstrisindeki diğer sektörlerin bu değişimin dışında kalması düşünülemez.
