Özet:
İstanbul Boğaziçi kıyısında yer alan İstinye yerleşmesini kent kıyısı literatürü ve mekansal analizler yolu ile anlamak bu tezin amacıdır.Birinci bölümde, tezin konu alanı, amacı, önemi ve yöntemi açıklanmıştır.İkinci bölümünde, kent kıyı mekanının tanımı,kent-kıyı ilişkisi, dünya literatüründe dönüşen limanlar üzerinden işncellenip,çalışılmıştır. Liman bölgeleri, tersaneler ve yakın çevrelerinin dönüşüm projelerinden planlama ilkeleri kararlarında tespit edilen ortak veriler belirlenmiştir. Türkiye'de yapılan kıyı dönüşüm projelerini de incelenmiştir.Üçüncü bölümünde, alan çalışması olarak seçilen Boğaziçi'ndeki İstinye kıyı mekanının önemini ve konumunu daha iyi anlayabilmek aşağıdaki analizler yapılmıştır :1) Boğaziçi kıyılarının denizden silüetinin yerleşme-kitle ve yeşil alan tipolojileri oluşturulmak üzere denizden resimler çekilmiştir. Amaç Boğaziçi kıyı yerleşmelerindeki yerleşme ve yeşil alan-koru dengesinin varlığını tespit etmektir.2) İstinye koyu mahallesi tarihi doku analizi.3) İstinye mahallesinin tarihsel süreçte arazi kullanışları incelenmiştir. Aşağıdaki dönemler incelenmiştir: İstinye yerleşmesinin ilk kuruluşu 1900-1955 : İstinye Tersanesi ve taş ocakları gelişim dönemi 1956-1965: İstinye vadisinde yer alan sanayi alanlarının planlı gelişim dönemi 1966-1975: Sanayi alanlarının dondurulması ve sit alanı ilanı dönemi 1976-1989: Yasadışı yapılaşmalarda hızlı artış ve yoğunlaşma dönemi 1990-2006: Sanayi faaliyetlerinin desantralize edilmesi- hizmetler sektörünün hakimiyeti dönemi- 2000 yılı arazi kullanım paftası- 2007 yılı arazi kullanım paftası- 2007 yılı fotoğraflarla günümüz İstinye'si 4) İstinye'nin günümüz kullanımlarında kitle yeşil alan ilişkisinin 1/1000 kesitler üzerinden tespiti yapılmıştır.- Hava fotoğrafları ve fotoğraflar 5) İstinye ulaşım analizi yapılmıştır. 6) İstinye mahallesini etkileyen kentsel değerlerin analizi yapılmıştır.Sarıyer ilçesinin nüfus olarak yoğun bir bölgesi olan İstinye'nin tarihsel süreç içerisindeki önemi, doğal koyunun liman ve tersane olarak kullanım süreci ve günümüz kullanımları incelenmiştir.
