Özet:
Günümüzde önemli bir çevre kirliliği etkeni durumunda olan gürültünün, yapılan etkinliği zedeleyici etkisinden, fizyolojik-psikolojik rahatsızlıklara kadar ulaşan olumsuz etkilerinin boyutları, günümüze değin yapılan bilimsel çalışmalarla ortaya konmuştur. Gürültünün olumsuz etkilerinin tamamen ortadan kaldırılmasında ya da en aza indirilmesinde, bir başka deyişle, gürültünün kabul edilebilir sınırlar altında kalmasında, planlı bir şekilde ele alınması gereken gürültü denetimi aşamaları önem kazanır. Kent planlama ölçeğinden yapı planlama ölçeğine doğru bir yaklaşımın izlenmesinin gerektiği gürültünün denetlenmesi konusunda, günümüzde, pek çok bilgiyi içermesi nedeniyle, gürültü haritalarının önemli yeri yadsınamaz.Bu tezin amacı, pilot bölge olarak seçilen İstanbul-Ankara D100 (E5) karayolunun bir bölümü (Göztepe-Bostancı arasında kalan bölüm) için oluşturulacak gürültü haritaları ile, bölgelere göre, belli gürültü düzeyi aralıklarında, etkilenen kişi yüzdelerinin ortaya konması, sorunlu bölgelerin saptanması ve denetime yönelik eylem planlarının hazırlanarak "Avrupa Birliği"ne uyum çalışmaları kapsamında, "gürültü" konusunda yapılması gereken çalışmaların örneklenmesidir. Tezin yöntemi, verilerin toplanması (gürültü haritalarının kullanım alanlarının değişik ülkelerden örneklerle ortaya konması, seçilen pilot bölgenin bilgisayar ortamında haritalarının sağlanması ve bölgeye yönelik tüm verilerin -topoğrafik, iklimsel, yerleşime yönelik- saptanması, bölgeye yönelik literatür taraması gibi), gürültü haritalarının hazırlanması, gürültü ölçmelerinin yapılarak sonuçların haritalardan elde edilen sonuçlarla karşılaştırılması ve gürültü denetimine yönelik "Eylem Planları" nın hazırlanması biçimindedir.