Özet:
Bugüne kadar yapı üretim sürecinde tek başına rol alan mimarın süreçteki yeri zaman içinde değişik boyutlar kazanmıştır. Mimar, günümüzde birçok farklı disiplinin bir arada ekip hâlinde çalıştığı bir bütünün merkezinde yer almaktadır. Bu durumda katılımcısının çok olduğu, dinamik bir yapıya sahip yapı üretim süreci artık çok girdili ve daha karmaşık bir duruma gelmektedir. Günümüzde gelişen yeni teknolojilerle, üretilen yeni malzeme ve ekipmanlarla yapı üretim sürecinin girdileri oldukça artmaktadır. Sürecin sonunda kaliteli çıktılar elde edebilmek için bu girdileri işleyebilmede enformasyon teknolojilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Yapı üretim zincirinin en önemli halkası olarak mimarın, zincirin diğer halkaları ile iletişimi ve bilgi alışverişini sağlamada enformasyon sistemleri/teknolojilerinin olanaklarından faydalanması gerekmektedir. Bu tez çalışması kapsamında enformasyon sistemleri/teknolojilerinin yapı üretim sürecindeki kullanımı ve tasarım-uygulama etkileşimindeki rolünün ne düzeyde olduğunun belirlenmesi hedeflenmiştir. İlk aşamada, tarihten bu yana yapı üretim süreci, aşamaları ve süreçte rol alan aktörleri ile ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, enformasyon sistemleri ve teknolojileri açıklanarak yapı üretim sürecinde enformasyon teknolojileri kullanımı üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde, yapı üretim sürecinin tasarım ve uygulama aşamaları arasındaki etkileşim ve enformasyon teknolojilerinin buradaki rolü anlatılmıştır. Beşinci bölüm ise, tez konusunu desteklemek amaçlı yapılmış alan çalışmasını içerir. Alan çalışmasında tasarım ve uygulama yapan mimarlık bürolarına yöneltilen anket soruları doğrultusunda bir sonuca varılmak istenmiştir. Değerlendirilen alan çalışması ile günümüzde mimarlık bürolarının çoğunda enformasyon sistemleri kullanılmasa da, enformasyon teknolojilerinden yararlanıldığı sonucuna varılmıştır. Getirdiği kısıtlamalara rağmen sağladığı faydalar göz önünde bulundurularak enformasyon teknolojileri kullanımı için organizasyonların yatırım yapması gerekliliği vurgulanmıştır. Ayrıca olası tasarım hataları ya da değişikliklerinin önüne geçilebilmesi için, yapı üretim süreci katılımcılarının sürecin her aşamasında eş-zamanlı olarak yer alması önerilmiştir.
