Bauhaus okulu ve Erken Cumhuriyet Dönemi mimarisi-iç mimarisine etkileri

Abstract

Gropius Weimar'da 1919'da yayınladığı manifestosuyla bütün sanatçı ve zanaatçıları tek bir yapı altında toplamak istediğini duyurmuştur. Heykelden resime, tekstilden mimarlığa kadar birçok sanat alanını birleştirme amacını gerçekleştirmeye çalışmıştır. Bu amaçla geliştirilen eğitim sistemi ve pratik uygulamalarla beslenen atölyeler, okulun amacına ulaşmasında büyük önem taşımıştır. Üç dönemde incelenen Bauhaus'un, Weimar ve Dessau dönemlerinde atölyelerin çok etkili olduğu görülmüştür. Bu konularla ilgili olarak tezin ikinci bölümünde Bauhaus'un oluştuğu ortam, İkinci Dünya Savaşı öncesi ve sonrası dönemlerde sosyo-ekonomik ve politik durumlarla birlikte incelenerek anlatılmıştır. Yine ikinci bölümde okul'un genel yapısı, Dönemleri ve dönemlere has atölyeler ve eğitim sistemleri hakkında bilgiler verilmiştir.Bu yenilikçi okulun faaliyet gösterdiği yıllarda ve kapatıldıktan sonra ününün bütün dünyaya yayılması pek şaşırtıcı olmamıştır. Yine bu etki alanının genişlemesi ve etkilerin okulun kapatılmasının ardından nasıl görüldüğü tezin ikinci bölümünde anlatılmıştır.Teknolojinin ilerlemesiyle Bauhaus'un sloganı ?Sanat ve Teknoloji: Yeni Birlik? olmuştur. İlerleme, estetik anlayışında sorun oluşturmuş, Bauhaus sanat ve teknolojiyi bir arada kullanarak estetik tasarımlar yapmayı hedeflemiştir. Kapı kolu, koltuk, dolap ve masa gibi birçok objeyle birlikte tasarlanan yapıların bir bütün olarak düşünülmesi iç mimarlık ve obje tasarımı konularının da Bauhaus' da ön plana çıkmasını sağlamıştır. Dessau Döneminde, Walter Gropius tarafından tasarlanan Usta Evlerinin içleri, planlamalarıyla bir bütün olarak düşünülerek, atölyelerde üretilen ürünlerle donatılmıştır. Okul mimarları birçok yapıyı, yine iç tefriş elemanlarıyla bir bütün olarak düşünerek tasarlamışlardır. Bu noktada tezin önemli bir kısmını oluşturan, Bauhaus'ta iç mimarlık ve obje tasarımı, yine ikinci bölümünde, dönemde yapılmış obje ve mobilya tasarımları örnekleriyle desteklenerek anlatılmış ve Dessau'da Gropius tarafından yapılan Usta Evleri incelenmiştir.Bauhaus, döneminde etkili olan ve en az kendisi kadar önem taşıyan sanat akımlarıyla karşılıklı ilişki içerisinde olmuştur. Tasarım kriterleri, etki alanları ve sonuçları birbirlerine ya bir tepki ya da esin kaynağı olmuştur. Üçüncü bölümde, etkili olan akımlar incelenmiş, etkileşimleri anlatılmıştır.Bauhaus etkisini bütün dünyada, dönem şartları içerisinde devrimci bir önderin henüz kurmuş olduğu ve modernleşme çabası içerisinde bulunan Türkiye'de de göstermiştir. Mimari-iç mimari, objelerin üretim yöntemleri bağlamında, Bauhaus, Erken Cumhuriyet Dönemi' nde Türkiye'de bir üslup oluşmasına ortam hazırlamıştır. Dördüncü bölümde Dönem Türkiye'si koşulları, mimarisi, önemli yerli ve yabancı mimarlar ve iç mimari incelenmiştir.