Özet:
Mimarlık tanımı gereği imar eden, yapı inşa eden, mekân tasarlayan ona hayat veren olmuştur. Ancak tüm bu olguların varlığı algı ile olabilmektedir. Algıyı sağlayan ise beyindir. Beynin bu algıyı hissetmesi, varlığın bilincinde olabilmesi ise yaşadığımız dünyadaki varoluşun üzerine doğan ışıktır. Bu bağlamda ışık ve mimarlık bir biri ile doğrudan bağlıdır. Mimarlıktan söz edebilmek için ışığın varlığı tartışılmazdır. Işığın var olmadığı bir yerde mimarlıktan söz edilemez. Tüm bu unsurlar göz önüne alındığında, mimarlık kendini geliştirirken teknolojisi ile birlikte ışığın kullanımını da özümsemiştir. Gelişen bilgisayar teknolojileri ile mimarlık ve ışık farklı boyutlarda değerlendirilmektedir. Bilgisayar teknolojilerinin gelişmesi ile insanoğlu kendine fayda sağlayabileceği bir ortam bulduğundan bundan maksimum verim sağlamak için programlar geliştirmiş ve ilk başlarda deneme maksatlı programlar yazılmıştır. CAD programlarının ortaya çıkışı ile mimarlık tasarım için yeterli vakti bulabilecek ve kendine kolaylıklar sağlayacak bir ortamda bu üretim sürecine devam ettirecekti. 2000'li yılları yaşadığımız bu dönemde CAD teknolojileri artık yerini daha karmaşık, parametrik ve birbirine bağlı süreçlerin bir arada çalışabildiği paket programların kullanıldığı sadece hız ve etkinlik sağlayan CAD programları yerine çözüm önerileri geliştiren, alternatifler sunan ve sizin mimari doğrunuza sizi en kolay ulaştıran programlara doğru geçmekteyiz. Bu süreç içinde aydınlatma tasarımı programları henüz tam olarak sürece dâhil olamamıştır. Bu ayrım onları kutular içinde tasarım yapmaya hapsetse de farklı programların gelişmesi alternatiflerin çoğalması ve bir paket program içine dâhil etme çalışmaları ile daha etkin ve verimli olabilmeleri sağlanacaktır düşüncesi çıkmaktadır.Artık günümüzde yaşantımıza iyice girmiş bulunan bilgisayarların, doğru kullanımı ile mimari tasarım sürecine ne türlü katkılar sağladığı tartışma götürmez bir gerçektir. Aydınlatma ise mimarlıkla karşılaştırıldığında henüz daha erken bir dönemini yaşıyor denebilir. Aydınlatma da zaten mimarlığın bir parçasıdır. Ancak aydınlatma ve mimari tasarım evreleri artık birbiri içine geçen bir olgudur, ayrı düşünülmemesi gerekmektedir. Gelişen bilgisayar programları ile bu süreç hem mimari tasarım için hem de aydınlatma için hem etkin aynı zamanda da verimli olması sağlanabilmektedir. Bu tez kapsamında incelenen ise aydınlatma programları ve mimari tasarım süreci programlarının kullandığı yol güzergâhını değerlendirmek ve gerçekçi görsel elde etme sürecinde bu iki farklı program tipinin ortak paydada ne denli kesişip kesişmediğini araştırmaktır. Yapı fiziği dalı ile ilgili olan aydınlatma ve aydınlatma tasarım programları ile mimari tasarım sürecinin tümünü ilgilendiren paket programların birlikte çalışabilmesi, programların kullandığı algoritmaların gelişimi ve gerçekçi son ürün vermek için izlenebilecek yolların araştırılması bu tezin ana amacını kapsamaktadır. Aydınlatma tasarımı programlarının henüz esnek olmayışı ve son görsel ürünlerinin gerçekçi (realistik) olmayışı bu araştırmanın ana çıkış noktası olmuş ve bu çalışmanın yapılmasına vesile olmuştur.Tez kapsamında ışık ve aydınlatma, ışık simülasyonu kavramları - algoritmalar, aydınlatma programları - mimari tasarım sürecindeki paket programlar ve fotogerçekçilik için günümüzde kullanılan render motorları ve gelişimi incelenmiş olup, tezin ana çatkısını oluşturmuştur.