Özet:
Bu çalışmanın amacı, geleneksel ticaret merkezi olan İstanbul Eminönü Hanlar bölgesinin geçirmiş olduğu fiziksel değişimler sonucunda bölgenin, bütünlüğü bozulan dokusunu yeniden canlandırılmak için geliştirilecek planlara veri oluşturabilecek mimari tasarım ilkelerinin belirlenmesidir.Çalışmanın birinci (giriş) bölümünde, konunun amaç, kapsam ve yöntemi belirtilmektedir.İkinci bölümde, konu, `Eski kent' kavramı - `Tarihi kent ve Tarihi Çevre' kavramları açıklanarak eski kent mekanlarındaki geçmişten günümüze olan değişimlerin fizik mekana yansımalarının, fiziksel, toplumsal ve ekonomik, kültürel ve sosyal yapıdaki değişim/dönüşümleri anlatılmaktadır.Üçüncü bölümde, korumanın önemi ve kentsel dönüşüm tipleri olan, `Yeniden canlandırma', `Yenileme-Sıhhileştirme' ve `Yeniden değerlendirme' kavramları açıklanarak Türkiye ve Avrupa'daki uygulanmış örnekler, yerleşimlerin karakterleri, planlama hedefleri-ölçütleri ve fiziksel çevreye yansıyan sonuçları üzerinden tarihi kent mekanlarının dönüşümleri ve kentsel - mimari tasarım rehberleri incelenmektedir.Dördüncü bölümde, çalışmanın çıkış noktası olan geleneksel ticaret merkezlerinin oluşumları ve İstanbul'da geçmişte Osmanlı'nın en büyük pazar yeri olan, tarihi birikimi ve taşıdığı değer bakımından önemli bir yere sahip olan Hanlar Bölgesi olarak adlandırılan Kapalıçarşı bölgesini de içine alan Eminönü Hanlar Bölgesinin ticarete bağlı tarihsel süreci ele alınarak mevcut planlama ve koruma kararları ele alınmaktadır. Tarihsel süreç içerisinde geçirmiş olduğu fiziksel, toplumsal, ekonomik ve sosyo-kültürel değişimler nedeniyle bölgenin yeniden canlandırılması bağlamında görsel çevre için de geçerli olacak kalite seviyesi ve standartların belirlenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, Eminönü Hanlar Bölgesi'ne özel mimari tasarım ilkeleri ortaya konmaya çalışılmıştır.Beşinci bölümde, sonuç ve değerlendirme başlığı altında yukarıda lenen bölümlerden elde edilen sonuçlar irdelenmektedir.