Özet:
Mimari amaçlı kullanımları gün geçtikçe onaylanan etkileşimli üç boyutlu sanal çevreler, mimarlık eğitimi, tasarım süreci, sunum ve tarihi çevre belgeleme çalışmalarındaki getirileri göz önüne alındığında hala yeterince yaygınlaşamamıştır. Bu çalışmaların, kullanıcılara kendi istek ve tercihleri doğrultusunda canlandırılan mevcut çevre veya yaratılan yeni sanal çevreleri keşfetme deneyimi yaşatabilen, mekan örüntüleri geliştirerek mimari tasarıma deneyimleme sırasında yön verebilen, mimarlık eğitiminde geleneksel yöntemlere alternatif oluşturan yapılarıyla geçerlilikleri yadsınamaz.Üç boyutlu sanal çevrede etkileşim konusunun altyapısını oluşturduğu için, öncelikle sanallık ve siber uzay kavramlarının tarihçesi üzerinde durulmuştur. Bunula birlikte, bilişim teknolojilerinin mimarlıkla kesişim noktalarından olan sanal mimarlık ve bilgisayar destekli tasarım konuları incelenmiştir. Ardından üç boyutlu sanal çevrelerde kullanıcı etkileşimi konusuna gelişen teknolojiyle birlikte ilerleyen güncel yazılımlar ve donanımlar açısından değinilmiştir.Kullanıcı etkileşimli üç boyutlu sanal çevrelerin mimarlıkta kullanım alanlarının araştırılması ile yarattığı farklar ortaya koyulmuştur. Mimari amaçlı kullanıma uygun güncel benzetim yazılımları ve oyun motorları tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, günümüze kadar yapılmış örnek çalışmalar incelenerek, yaklaşımlar, kullanılan yöntemler, yapım sürecinde seçilen yazılımlar ve getirdiği kolaylıklar değerlendirilmiştir.Konu ile ilgili çalışmaların oluşturulma sürecinde, mevcut çevrenin okunması ve ölçümü, analog verilerin sayısala çevrilmesi, veri dönüşümü ve aktarım aşamaları araştırılarak etkileşimli üç boyutlu sanal çevre oluşturmaya yönelik yöntem önerilerinde bulunulmuştur. Bunula birlikte, konuyla ilgili modelleme ve görselleştirme teknikleri incelenerek, çalışma yöntemi ve program bazında değerlendirilmiştir. Seçilen yazılımlarla oluşturulan örnek uygulama çalışmaları, uygulama sürecinin ve sonuç ürünlerin değerlendirilmesi açısından önem taşımaktadır.Mimarlık disiplininde, etkileşimli üç boyutlu sanal çevrenin eğitim, tasarım süreci, sunum ve tarihi çevre belgelemede bir çalışma platformu olarak kullanım şekilleri irdelenmiştir. Bu yöntemlerin mimarlıkta uygulanabilirliği doğrultusunda çalışmalar yapılarak, mimari kullanım biçimleri yorumlanmıştır.