Özet:
Tarihi Yarımada Bölgesi, Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorlukları'nın başkentliğini yapmış olan İstanbul'un en eski yerleşim merkezidir. Bölgede hüküm sürmüş olan üç imparatorluk da, kendi dönemleri içinde hamam yapılarını inşa etmişlerdir. Ancak günümüze ulaşabilen sadece Osmanlı İmparatorluğu döneminde yapılmış olan hamamlar olmuştur. Çalışma kapsamında bölgede tespit edilmiş olan 45 adet hamamdan, özgün işlevini sürdüren veya herhangi farklı bir işlev verilmiş olan 34 adet hamamın kent içindeki konumları ve mekansal özellikleri incelenmektedir.Birinci bölümde, çalışmanın amacı ve kapsamı açıklanmakta, araştırma yöntemi hakkında bilgi verilmektedir.İkinci bölümde, hamamların tarihsel süreç içinde gelişimleri incelenmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde hamam kültürü hakkında bilgi verilmiştir. Bugün hamam kültürünün tek sürdürücüsü olan Türk Hamamlarının gelenekleri anlatılmıştır.Üçüncü bölümde, genel olarak soğukluk, ılıklık, sıcaklık ve külhan olmak üzere dört ana bölümden oluşan Türk Hamamlarının mimarisi hakkında bilgi verilmektedir. Ayrıca Türk Hamamları için yapılmış olan sıcaklık tiplerine göre sınıflandırılma sisteminden bahsedilmiştir.Dördüncü bölümde, çalışma alanı olarak seçilen Tarihi Yarımada Bölgesinin tarihsel olarak gelişimi anlatılmıştır. Bölgede incelenmek üzere seçilen 34 adet hamam yazılı ve görsel veriler ile tek tek incelenmiştir. Hamamlar, kent içindeki konumları, yakın çevreleri ile olan ilişkileri, mekan ve cephe özellikleri açısından incelenmiştir. Çalışma kapsamında olan her hamam için, hamam hakkındaki genel bilgilere, mevcut durum planlarına, eski dönem haritalarına, hava fotoğraflarına ve alan çalışmasında elde edilmiş olan görsel verilere yer verilen kataloglar hazırlanmıştır.Beşinci bölümde, yapılan çalışmaların sonucunda elde edilen veriler ışığında genel bir değerlendirme yapılmakta, hamamların günümüzde yaşamakta olduğu sorunlar ile çeşitli çözüm önerileri dile getirilmektedir