Özet:
Arpaz, geçmişi Antik Karya medeniyetine dayanan, günümüzde hem bir dönem piskoposluk merkezi olan Harpasa Antik Kenti'ni, hem de Batı Anadolu'daki Ayanlık Mimarisi'nin ayakta kalan ender örneklerinden birini barındırması nedeniyle korunması gerekli bir yerleşimdir. Bu yerleşim, gerek günümüzde işlek bir ticaret yolu üzerinde bulunmaması, gerek gelişim hızının ve nüfus artışının az olması gibi nedenlerle özelliklerini büyük oranda korumuştur.Daha önce de çeşitli araştırma ve bilimsel çalışmalara konu olan Arpaz, ne arkeolojik kazılar, ne de Beyler Konağı'nı koruma ve restorasyon çalışmaları açısından hak ettiği ilgiyi görememiş, bu kültürel mirasın korunması için yapıya gerekli özen gösterilmemiştir.Bu çalışmada, öncelikle Aydın ve çevresindeki kule yapıları ve kuleli konaklar incelenmiş ve kule ve kuleli konak yapılarının günümüzdeki durumları hakkında genel bilgilendirme yapılmıştır.Çalışmanın üçüncü aşamasında ise Nazilli ve Arpaz'ın coğrafi özellikleri, jeolojik yapısı, iklimi, tarihsel gelişimi, sosyal, ekonomik, demografik ve fiziksel yapısı, ulaşım durumu fiziki durumu ve tarihi incelenmiş ve dördüncü aşamada Arpaz Beyler Konağı'nın rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri hazırlanmıştır.Son aşamada, yapılan tespitler ve toplanan veriler değerlendirilerek, bu kültür mirasının gelecek kuşaklara doğru ve sağlıklı bir biçimde aktarılabilmesi için yapılması gerekenler üzerinde durulmuştur.
