Tarihi yarımada Cankurtaran Mahallesi'nde yapı adası ölçeğinde cephe rehabilitasyonu ve arkeolojik alan değerlendirmesi

Abstract

Tarihi Yarımada, gerek yüzyıllara uzanan tarihsel geçmişi, gerekse coğrafi konumunun getirdiği avantajları sayesinde, İstanbul'un en önemli korunması gerekli alanlarından olup UNESCO'nun dünya kültür mirası listesindedir. Çalışma alanı olarak seçilen bölge, Tarihi Yarımada Cankurtaran Mahallesi'nde yer alan, kültürel ve mimari açıdan değerlendirilmesi gerekli önemli özelliklere sahip bir yapı adasıdır. Tez çalışması ile devlet kurumları ve yerel yönetimlerce Tarihi Yarımada'nın yeniden canlandırılması ve gelişimini sürdürmesi faaliyetleri bağlamında, henüz ele alınmayan yapı adasının cephe rehabilitasyonu ve arkeolojik alanın düzenlenmesine yönelik, çağdaş koruma kriterlerine uygun öneriler geliştirilerek katkı sağlamak amaçlanmıştır.Bu çalışma kapsamında, Tarihi Yarımada'da ve yapı adasının yakın çevresinin tarihsel geçmişi hakkında bilgiler verilmiştir. Yapı adasının fiziksel ve sosyal analizlerini kapsayan 19 adet analiz yapılarak mevcut durumun belgelenmesine çalışılmıştır.Yapı adasının cephelerinin, üst örtülerinin, boş alanlarının ve arkeolojik alanın rehabilitasyonu için öneriler geliştirilmiştir. Mevcut siluet ve vaziyet planlarının tespitinden sonra her siluet için kısa ve uzun vadede çözümleri de içeren 2 farklı öneri geliştirilmiştir.Bu alanı içine alan bir mimari tipoloji çalışması yapılmamış olması ve rehabilitasyon için hazırlanmış bir rehberin bulunmayışı önemli bir eksikliktir. Bu nedenle yapı adasındaki korunması gerekli kültür varlıkları için bir tipoloji yapılmış, koruma sorunları ve rehabilitasyonuna yönelik ilkeler irdelenmiştir.Yapı adasının en önemli değerlerinden olan ve yaklaşık 20 yıldır atıl durumda kalan arkeolojik alanın değerlendirilmesine özel önem verilerek bu alanın açık hava müzesi niteliğine kavuşması için bir öneri sunulmuştur.Bu bölgenin "Tarihi Yarımada Alan Yönetimi" çerçevesinde bütüncül bir koruma anlayışı ile ele alınması ve değerlendirilmesinin olumlu bir katkısının olacağı düşünülmektedir.