Özet:
Yapım projeleri, insan kaynaklı faktörlere ve dış etkenlere açık olmasının beraberinde getirdiği birçok değişkeni de içerisinde barındırdığı için karmaşık bir yapıya sahiptir. Bir taraftan gelişen teknoloji ve bilgiye ayak uydurabilmesi, istenilen performans ve hedefleri yakalayabilmesi istenirken, diğer taraftan tasarım sürecinde öngörülemeyen ya da belirsiz koşullar, uygulama safhasında ortaya çıkan çevresel etkenler, sözleşme niteliğindeki eksiklik ve/veya yanlışlıklar, ihtiyaç programındaki veya işveren isteklerindeki değişiklikler proje ve sözleşmede değişikliklere neden olabilmektedir.Yapım projelerinde temel hedefin, işin planlanan süre, maliyet, verimlilik ve kalite koşullarında tamamlanması olduğu düşünüldüğünde, olası değişikliklerin nedenleri, doğuracağı etkileri ve tüm bunların sonucunda işveren, proje yöneticisi ve yüklenici arasında doğabilecek anlaşmazlıklara çözüm getirecek sistem ihtiyacı önem kazanmaktadır. Bu anlamda, kaçınılmaz olarak ortaya çıkan değişiklik ihtiyacını taraflar arasında anlaşmazlığa sebebiyet vermeden düzenlemek amacıyla, tarafların hak ve görevlerini tarif eden sözleşme üzerinde yasal hak taşıyan değişiklik talimatları düzenlenmektedir.Literatürde belirtildiği üzere, değişikliklerin ve dolayısıyla değişiklik talimatlarının artması, projenin tamamlanma sürecini hızlandırma baskısına sokarken, istenen kalitede proje gerçekleştirilememekte ve/veya göz ardı edilmektedir. Bu problemden yola çıkarak, çalışmada amaçlanan, değişiklik talimatlarının proje hedeflerinden olan kalite faktörü ile ilişkisini incelemektir. Ayrıca, değişiklik talimatlarının kalite faktörü üzerindeki etkilerinin ortaya konması ile birlikte problemi azaltıcı önlemleri araştırarak, yapım sürecindeki aktif aktörlerin, işveren, proje yönetimi ve yüklenicilerin uygulaması için önerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır.Bu tez çalışması kapsamında, literatür araştırmasından elde edilen parametreler ışığında tezin problem ve amacına hizmet edecek yöntemler geliştirilmiştir. Türkiye'de alışveriş merkezi projeleri yapmış olan aktif yapım süreci aktörlerine (işveren, proje yönetimi ve yüklenici) yöneltilen anket çalışması ile iki kavramın ilişkisi hakkında çıkan bulgular tartışılmıştır. Ortaya çıkan tüm bulguların geçerliliği yapılan vaka analizleriyle sınanmıştır.
