Çatılarda kullanılan toplaçların kent görüntüsüne olumsuz etkileri ve iyileştirme yaklaşımları

Abstract

Konvansiyonel enerji kaynakları, tükenebilir olması, çevre kirliliğine yol açması ve pahalı olması nedeniyle, güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji gibi alternatif enerji kaynaklarının yaygınlaşmasına sebep olmaktadır.Güneş enerjisinden edilgen yararlanma yöntemleri kullanılmasının yanı sıra teknolojik gelişmelerle birlikte güneş enerjisinden etken yararlanma sistemleri ile ısı ve elektrik üreterek kullanımı olanaklı hale gelmiştir.Türkiye'de kullanımı yaygın olan güneş enerjili su ısıtma sistemleri, çoğunlukla üreticilerin kar amaçlı yaklaşımları, tüketicilerin bu konuda yeterli bilgiye sahip olmaması ve düşük maliyet beklentileri sebebiyle verimi düşük ve mimari açıdan yapılarla uyum sağlamayan sistemler olmaktadır. Bu sistemlerin birçoğu yapılara sonradan eklenmekte ya da tasarım sürecine dâhil edilmemekte, dolayısıyla estetik olarak yapı ile bütünleşmeyen, yoğun olarak kullanılan bölgelerde ise kent görüntüsünü olumsuz etkileyen yapıların artmasına sebep olmaktadır.Bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde güneş enerjili su ısıtma sistemleri tanıtılarak özellikleri, sistem çalışma biçimleri anlatılmıştır.İkinci bölümde Türkiye'deki mevcut güneş enerjili su ısıtma sistemleri incelenmiştir. Sistemlerin yapı ve kent görüntüsüne olan olumsuz etkileri ve bunlara neden olan etkenler belirlenmiştir. Mimari ile uyum sağlanması ve sistemlerin konumlandırılma özelliklerine bağlı olarak verimlerinin arttırılması için izlenebilecek yaklaşımlar belirlenmiştir.Çalışmanın üçüncü bölümünde ise ikinci bölümde belirlenmiş olan yaklaşımlardan yola çıkılarak, belirlenen bir örnek yapı üzerinde güneş enerjili su ısıtma sistemi tasarım önerileri oluşturulmuştur.Seçilen yapı için oluşturulan tasarım önerileri Ecotect programı ile incelenmiştir. Farklı çatı türleri üzerinde farklı toplaç yerleşim denemeleri yapılarak, mimari ile bütünleşirken aynı zamanda yüksek verime sahip güneş enerjili su ısıtma sistemi uygulamaları elde edilmesi amaçlanmıştır.