Özet:
Geçmişten günümüze kadar olan süreçte barınma ihtiyacını karşılayan mekan tasarımlarında en önemli etken taşıyıcı sistemdir. Endüstri devrimiyle ortaya çıkan dökme demirin yapısal çeliğe dönüşümünün ardından çelik malzeme, taşıyıcı sistem malzemesi olarak uygulamalarda yaygın biçimde yer almıştır. Tasarımın en önemli girdilerinden birini oluşturan taşıyıcı sistem türlerinin teknolojik gelişimi ile günümüz yapı örnekleri inşa edilmeye başlanmıştır. Özgün mimari formlar ve forma en uygun taşıyıcı sistemin yaratıcı seçimi birbirinin tamamlayan iki temel öğedir. Bu tez kapsamında, yurt dışında kullanım tekniği açısından sayısız uygulama örneği bulunan çelik taşıyıcı sistemler hakkında detaylı bilgi verilmiş, özgün ve estetik tasarım ile oluşturulan çoğunluğu geniş açıklıklı yapı sistemlerinin yapısal nitelikleri ve taşıyıcı sistem kurguları incelenmiştir. Bu tezin Birinci Bölümünde çalışmanın amaç ve kapsamı belirtilmiştir. İkinci Bölümde, çelik malzemenin üretimi ve geniş açıklıklı yapıların gelişim süreci incelenmiş ve bu yapıların fonksiyonları ile kent içerisindeki konumları değerlendirilmiştir. Üçüncü Bölümde, geniş açıklıklı yapıların taşıyıcı sistem elemanları ve türleri altı başlıkta ele alınmış, ayrıca dünyadaki bazı özel ve estetik uygulamalar incelenmiştir. Çalışmanın Dördüncü Bölümünde, farklı ülkelerde uygulanmış sekiz özel yapının sistem kurgusu, konsept aşamasından inşaat aşamasına varan süreçte ayrıntılı olarak, üç boyutlu modellemeler yapılarak incelenmiştir. Beşinci Bölümde, taşıyıcı sistem türlerinin 1930' lu yıllardan günümüze gelişim süreci örnek yapı karşılaştırmaları ile incelenmiştir. Altıncı Bölüm, çalışmada incelenen konulardan varılan sonuçları içermektir.
