İzmirli musikişinasların Türk makam müziğine katkıları

Abstract

“İzmirli Musikişinasların Türk Makam Müziğine Katkıları” konulu yüksek lisans tez çalışması üç bölüm olarak yazılmıştır. Tezin ilk bölümünde yapılan araştırmada ele alınan problem, araştırmanın amacı, araştırmanın sınırlılıkları ve yöntemi yer almaktadır. İkinci bölümde İzmir’in sosyo-kültürel yaşamı tarihsel açıdan incelenmiş; kentteki ticari ve sosyal yaşamdaki gelişmelerin kültürel yaşama ve müzik yaşantısına olan etkileri belirtilmiştir. Ayrıca bu bölümde, İzmirli musikişinasların musikimize olan katkılarının tespiti amacıyla İzmir Mevlevihanesi’nden başlayarak İzmir’de eğitim ve öğretim faaliyetlerini devam ettiren Ege Üniversitesi’ne bağlı Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk Din Musikisi Bölümü, Kültür Bakanlığı İzmir Devlet Türk Müziği Korosu, TRT İzmir Radyosu ve İzmir’de faaliyet gösteren yedi tane musiki derneği teze dahil edilmiştir. Böylece, İzmir’de şehir müziğinin varoluşuna ve gelişimine katkı sağlayan kurumlar özelinde kurumlardan yetişen 109 musikişinasın biyografileri yaptıkları çalışmalar bakımından İzmir makam müziğine olan katkıları açısından ilişkilendirilmiştir. Ayrıca bu bölümde İzmir’de makam müziğine belli bir kuruma dahil olmadan katkı sağlamış musikişinasların biyografileri, besteci, ses/saz sanatçısı musikişinasların yanı sıra; lütiye, güftekar, arşivci ve müzikolog/müzik araştırmacısı alt başlıkları altında toplanarak yer almıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular sonuç bölümünde değerlendirilmiştir. Böylece yapılan bu çalışma ile musikişinasların yaşadıkları dönemin toplumsal dinamikleri ve yaşam biçimleri ve müzikal tecrübeleri ile hayat hikâyeleri oluşturulmuştur. Ön araştırma ve alan taramasında teze dahil edilecek ve biyografisi yazılacak musikişinasların tanınırlığı ve makam müziğine katkıları temel alınmıştır. Hayatta olan musikişinaslardan 14 tanesinin kendi yazmış oldukları otobiyografileri teze dahil edilmiştir. Araştırma boyunca 70 kişi ile birebir görüşmeler gerçekleştirildi ve biyografisi var olan musikişinaslar hakkında ise güncel bilgilere ulaşıldı. Ayrıca, hayatta olmayan musikişinasların yazılmış biyografileri, makaleler, ansiklopedi maddeleri, gazetelerde çıkan haberlerin yanı sıra yakınları ile yapılan birebir ve telefon görüşmeleri yoluyla bilgi-belge toplama yöntemine başvuruldu. Biyografi içinde yer verilmeyen eser listeleri ekler kısmına excell formatında konuldu.