Psikolojik danışman adaylarının özgeciliklerinin, duygusal zekâ, kültürel duyarlılık ve sosyal beğenirlik açısından yordanması

Abstract

Bu araştırmanın konusu olan özgecilik, genel anlamda, karşılık beklemeksizin bir başkasına yardım etmek anlamına gelmektedir. Psikolojik danışma profesyonel bir yardım mesleğidir. Bu araştırmanın amacı da psikolojik danışman adaylarının özgecilikleri ile duygusal zekâları, kültürel duyarlılıkları ve sosyal beğenirlikleri arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Araştırma kapsamında İstanbul'daki vakıf ve devlet üniversitelerinde, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü'nde okuyan 542 lisans öğrencisine ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan psikolojik danışman adaylarının 416'sı kadın, 126'sı erkektir. Araştırma, ilişkisel tarama modeline uygun olarak düzenlenmiştir. Veri toplamak amacıyla Özgecilik Ölçeği, Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği-Kısa Formu, Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği, İyi İzlenim Bırakma Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda psikolojik danışman adaylarının özgeciliklerinin cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermediği ancak üniversite türüne ve sınıf düzeylerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Ayrıca özgeciliği, duygusal zekâ, kültürel duyarlılık ve sosyal beğenirliğin yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Özgecilikteki varyansı en çok kültürel duyarlılığın, ardından sosyal beğenirliğin, en az da duygusal zekânın açıkladığı anlaşılmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda, öğrencilerin, kültürel altyapılar hakkında daha kapsamlı bilgi sahibi olacağı, farkındalıklarının, empati düzeylerinin, gerçekçi bakış açılarının ve farklı bireylerle etkileşimlerinin artacağı ders sayıları ile içeriklerinin çoğaltılması önerilmektedir. Ders dışında da bahsedilen kazanımları destekleyecek olan sosyal sorumluluk projelerinin, kulüp faaliyetlerinin ve Erasmus imkânlarının gerek öğretim üyeleri gerekse üniversite yönetimi tarafından desteklenmesi tavsiye edilmektedir.